"Zakup domen" jako import usług i pozostałe wydatki

Pozostając w sferze podatków oraz interpretacji prawa podatkowego odnotuję serię takich interpretacji, które dotyczą handlu domenami. Temat jest aktualny i fakt, że podatnicy zwracają się z pytaniami do organów skarbowych musi oznaczać, że fiskus również musi być "na czasie". Jaka jest podatkowa kwalifikacja zakupu domen internetowych? Jeśli prowadzimy podatkową księgę przychodów i rozchodów, to gdzie wpisywać zakup domen?

Na serię indywidualnych interpretacji składają się wydane 8. lipca 2009 roku przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu interpretacje o sygnaturach: ILPB1/415-482/09-4/AA, ILPB1/415-482/09-5/AA ("Czy zakup domen powinien być traktowany jako zakup towarów i materiałów i wpisany do kolumny 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów?"), ILPP2/443-501/09-4/AD oraz ILPP2/443-501/09-5/AD ("Czy zakup domen zarówno od firmy mającej siedzibę w Stanach Zjednoczonych, jak i podatnika unijnego powinien być traktowany na potrzeby podatku VAT jako import usług?"). W efekcie 8 lipca 2009 r. wydano (ta lista jest ważna, by się nie zagubić):

• interpretację indywidualną w zakresie zaistniałego stanu faktycznego w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych, dotyczącą kosztów uzyskania przychodów nr ILPB1/415-482/09-4/AA,
• interpretację indywidualną w zakresie zdarzenia przyszłego w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych, dotyczącą kosztów uzyskania przychodów nr ILPB1/415-482/09-5/AA,
• interpretację indywidualną w zakresie zaistniałego stanu faktycznego w sprawie podatku od towarów i usług dotyczącą importu usług nr ILPP2/443-501/09-4/AD,
• interpretację indywidualną w zakresie zdarzenia przyszłego w sprawie podatku od towarów i usług dotyczącą importu usług nr ILPP2/443-501/09-5/AD.

Czego dowiadujemy się z tych interpretacji? Za nieprawidłowe Dyrektor Izby uznał następujące stanowisko podatnika:

(...)
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Przedmiotem działalności jest m.in. sprzedaż domen, które są kupowane drogą elektroniczną od firmy mającej siedzibę w Stanach Zjednoczonych. Transakcje kupna domen dokonywane są przez internet w formie aukcji. W momencie, kiedy cena spada do wysokości, którą wcześniej w umowie zastrzeżono, domena trafia do koszyka Wnioskodawcy i dochodzi do transakcji kupna-sprzedaży. Firma mająca siedzibę w USA automatycznie pobiera należność za domenę z konta depozytowego, tym samym umożliwiając wydrukowanie faktury z serwera za dokonaną transakcję.

Wnioskodawca drukuje z serwera fakturę i na podstawie tego dokumentu tworzy fakturę wewnętrzną (import usług), opodatkowując stawką krajową 22% poszczególne domeny. Faktura wewnętrzna ujmowana jest w rejestrze sprzedaży oraz w rejestrze zakupu. W 2009 roku Zainteresowany zamierza kupować również domeny od unijnego podatnika. W podatkowej księdze przychodów i rozchodów, zapisy dokonywane są w dacie wystawienia faktury, na podstawie faktury zakupu w kol. 10. Na dzień 31 grudnia 2008 r. Wnioskodawca sporządził spis z natury, w którym ujmuje niesprzedane domeny.
(...)
Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na brak przepisów wyłączających tego rodzaju wydatki z kosztów uzyskania przychodów, poniesione koszty na zakup domen internetowych pomniejszają przychody z działalności gospodarczej. Ponieważ Zainteresowany prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów (dalej PKPiR), kupowane domeny ujmowane są w kolumnie 10 PKPiR jako zakup towarów handlowych, materiałów. Zgodnie z pkt 10 objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów kolumna 10 przeznaczona jest do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych wg cen zakupu. Definicja ww. pojęcia została określona w § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawca uważa, że w związku z charakterem prowadzonej działalności (sprzedaż domen) zakupione domeny jeżeli są kupione w celu dalszej odsprzedaży powinny być ujmowane w kolumnie 10 PKPiR.
(...)

Tu Dyrektor uznał m.in.:

...zakup domen internetowych powinien zostać ujęty w kolumnie 13 podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W pkt 13 objaśnień do podatkowej księgi zawarto stwierdzenie, że kolumna 13 „pozostałe wydatki” służy do ujęcia wydatków, które nie podlegają ujęciu w kolumnach 10-12. Poniesiony przez Wnioskodawcę wydatek spełnia przesłanki tego zapisu. Okoliczność, że taki rodzaj wydatków nie został wymieniony w tym przepisie nie jest przeszkodą w tym przypadku. W pkt 13 zawarto przykładowy katalog wydatków podlegających ujęciu w kolumnie 13, o czym świadczy zapis „w szczególności takie wydatki”
(...)
...zakup domen internetowych, przeznaczonych do dalszej odsprzedaży nie jest zaliczany do kategorii towarów handlowych i powinien być wpisany w kolumnie 13 „pozostałe wydatki” podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
(...)

Za nieprawidłowe uznał Dyrektor Izby również takie stanowisko:

(...)
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest m.in. sprzedaż domen, które są kupowane drogą elektroniczną od firmy mającej siedzibę w Stanach Zjednoczonych. Transakcje kupna domen dokonywane są przez internet w formie aukcji. W momencie kiedy cena spada do wysokości, którą wcześniej w umowie zastrzeżono, domena trafia do koszyka Zainteresowanego i dochodzi do transakcji kupna-sprzedaży.

Firma mająca siedzibę w USA automatycznie pobiera należność za domenę z konta depozytowego Wnioskodawcy, tym samym umożliwiając mu wydrukowanie faktury z serwera za dokonaną transakcję.

Zainteresowany drukuje z serwera fakturę i na podstawie tego dokumentu tworzy fakturę wewnętrzną (import usług) opodatkowując poszczególne domeny stawką krajową 22%. Faktura wewnętrzna ujmowana jest w rejestrze sprzedaży oraz w rejestrze zakupu. W 2009 r. Zainteresowany zamierza kupować domeny również od unijnego podatnika.
(...)
Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ zakup domen (usługa umożliwiająca, wspomagająca obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej) zaliczany jest do usług elektronicznych (art. 2 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług), w myśl art. 27 ust. 4 pkt 9 wspomnianej ustawy, miejscem świadczenia tej usługi jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę. W związku z tym, że firma Zainteresowanego posiada siedzibę na terytorium Polski, zakup domen rozliczany jest w Polsce jako import usług. Ponieważ jest to usługa elektroniczna Wnioskodawca uważa, że zarówno zakup domeny od podatnika unijnego, jak i od kontrahenta, który ma siedzibę w kraju trzecim, podlega opodatkowaniu w Polsce stawką krajową 22%.
(...)

Tutaj Dyrektor Izby stwierdził m.in. (wytłuszczenie moje, VaGla):

(...)
Biorąc powyższe pod uwagę tut. Organ stwierdza, iż sprzedaż domen jest sprzedażą pewnych praw majątkowych. Sam fakt, iż są one sprzedawane drogą elektroniczną nie czyni z nich usług elektronicznych, zdefiniowanych w art. 2 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym, stanowisko Zainteresowanego, iż zakup domen zaliczany jest do usług elektronicznych jest nieprawidłowe.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Ogólna reguła wyrażona w art. 27 ust. 1 ustawy stanowi, iż w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi – miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Zgodnie z art. 27 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz:

1. osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
2. podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę

- miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Natomiast w myśl art. 27 ust. 4 pkt 1 ustawy, przepis ust. 3 stosuje się do usług sprzedaży praw lub udzielania licencji i sublicencji, przeniesienia lub cesji praw autorskich, patentów, praw do znaków fabrycznych, handlowych, oddania do używania wspólnego znaku towarowego albo wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego, albo innych pokrewnych praw.

Z sytuacji opisanej we wniosku wynika, że Zainteresowany mający siedzibę na terytorium Polski kupuje drogą elektroniczną domeny od firmy mającej siedzibę w Stanach Zjednoczonych (bądź od podatnika unijnego). Zatem miejscem świadczenia przedmiotowych usług jest, zgodnie z art. 27 ust. 3 pkt 2 ustawy, miejsce, gdzie nabywca usługi posiadać będzie siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, a w przypadku jego braku, stały adres lub miejsce zamieszkania, czyli terytorium Polski.

Przez import usług rozumie się – w myśl art. 2 pkt 9 ustawy – świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Natomiast przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje, iż podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Przepisów ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyłączeniem świadczenia usług określonych w art. 27 ust. 3 lub art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów (art. 17 ust. 2 ustawy).

Z kolei zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy, przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę, stale miejsce prowadzenia działalności lub stałe miejsce zamieszkania na terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 4.

Reasumując, zakup domen przez Wnioskodawcę mającego siedzibę na terytorium kraju od firmy mającej siedzibę w Stanach Zjednoczonych, jak i od podatnika unijnego spełnia definicję importu usług wyrażoną w art. 2 pkt 9 w powiązaniu z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podlega zatem opodatkowaniu w Polsce.
(...)