Strategia szerokopasmowego dostępu do usług społeczeństwa informacyjnego i inne strategie

Obok pisałem o wspólnym posiedzeniu sejmowej Komisji Infrastruktury oraz w sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu na temat strategii i programu działania Rządu w zakresie wprowadzania naziemnej telewizji cyfrowej. Już we własnym zakresie Komisja Infrastruktury rozpatrzyła tego samego dnia (27 maja): „Priorytety działania środowiska informatycznego oraz bariery i możliwości rozwoju społeczeństwa informacyjnego” – prezentację Koalicji na Rzecz Społeczeństwa Informacyjnego, – Raport Urzędu Komunikacji Elektronicznej „Analiza wykonania strategii regulacyjnej”, – „Strategię regulacyjną Urzędu Komunikacji Elektronicznej na lata 2008-2010” oraz "Informację na temat „Strategii szerokopasmowego dostępu do usług społeczeństwa informacyjnego w Polsce w latach 2007-2013”."

I tu dostępny jest stenogram: Komisja Infrastruktury /nr 43/. Warto przeczytać cały, a ja jedynie przywołam wystąpienie dotyczące informacji na temat „Strategii szerokopasmowego dostępu do usług społeczeństwa informacyjnego w Polsce w latach 2007-2013”. Informację przedstawił Dyrektor Departamentu Telekomunikacji Ministerstwa Infrastruktury Jacek Łosik:

Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia państwu dokumentu, który jest już dość starym dokumentem dlatego, że Rada Ministrów przyjęła go w czerwcu roku 2007. Nosi on tytuł „Plan działań w zakresie rozwoju infrastruktury dostępowej do usług społeczeństwa informacyjnego na lata 2007-2013”. Tytuł brzmi zatem nieco inaczej, niż to zostało sformułowane w zawiadomieniu o dzisiejszym posiedzeniu Komisji Infrastruktury.

Dokument jest częścią Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007-2010 i jednocześnie wpisuje się w działania dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego w zakresie zapewnienia szerokopasmowego powszechnego i równego dostępu do nowych technologii.

Rządowy „Plan działań” z czerwca ubiegłego roku stworzył możliwość uruchomienia programów, m.in. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 czy Rozwój Polski Wschodniej. Komisja Europejska przed zatwierdzeniem tego rodzaju dokumentów wymaga przedstawienia generalnego programu prezentującego intencje rządu odnośnie do rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu.

„Plan działań” przedstawia ogóle intencje i zamierzenia rządu w zakresie rozwoju szerokopasmowej infrastruktury dostępowej i opisuje problemy związane z fizycznym dostępem do infrastruktury telekomunikacyjnej jako niezbędnego czynnika rozwoju usług społeczeństwa informacyjnego, w tym dostępu do Internetu. Porusza też sprawy związane z cenami dostępu do sieci.

Głównym celem planu jest zmniejszenie dystansu, jaki dzieli Polskę w odniesieniu do wskaźnika opisującego stan infrastruktury, w konsekwencji zlikwidowanie wykluczenia cyfrowego jak również zmniejszenia różnic regionalnych oraz pomiędzy terenami o dużej i małej gęstości zaludnienia. Zakładamy, że zgodnie z planem, realizacja zadań w nim zawartych zapewni, że do roku 2013 dostęp do usług społeczeństwa informacyjnego będzie rzeczywiście powszechny i niemalże każdy obywatel będzie miał możliwość korzystania z dostępu do sieci.

Jakie główne zadania zostały przedstawione w „Planie działań”? Przede wszystkim chodzi o zlikwidowanie prawnych barier inwestycyjnych w telekomunikacji oraz barier regulacyjnych. Jeśli chodzi o te pierwsze bariery, to prowadzone są już pewne działania legislacyjne. Miedzy innymi przygotowany został projekt ustawy, która nowelizuje kilka ustaw, w tym przede wszystkim ustawę – Prawo budowlane, ustawę o zagospodarowaniu przestrzennym, ustawę – Prawo ochrony środowiska oraz ustawę o drogach publicznych. To są główne ustawy. Ich zmiana pozwoli na szybszą realizację inwestycji w telekomunikacji.

O barierach regulacyjnych i podejmowanych działaniach zmierzających do ich usunięcia mówiła już pani prezes Anna Streżyńska.

Kolejnym zadaniem określonym w Planie jest realizacja programów operacyjnych, w tym jak powiedziałem, Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Przy okazji przypomnę, że na realizację pierwszego programu budżet wynosi blisko 10 mld euro, z czego 15% stanowić mają środki krajowe.

Jedną z osi priorytetowych jest oś VIII „Społeczeństwo informacyjne. Zwiększenie innowacyjności gospodarki”. Budżet przeznaczony dla realizacji zadań w ramach tej osi wynosi 1,4 mld euro. Celem tego zadania priorytetowego jest stymulowanie rozwoju gospodarki elektronicznej. Wspomniane środki są przeznaczone głównie dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw na prowadzenie projektów mających na celu dostarczenie dostępu do szerokopasmowego Internetu obywatelom szczególnie zagrożonym wykluczeniem cyfrowym.

W ramach osi VIII znajduje się także konkretne zadanie, którego celem jest wsparcie dostarczenia dostępu do Internetu szerokopasmowego na etapie tak zwanej ostatniej mili. Budżet na to zadanie wynosi 200 mln euro. Jeśli chodzi o praktyczną stronę wykonania tego zadania, to planowana data naboru projektów była przewidziana na drugą połowę kwietnia tego roku. Termin ten jest uzależniony od wydania przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji rozporządzenia w sprawie udzielania przez władzę wdrażającą programy europejskiej pomocy finansowej. Pomoc ta ma być zapewniona ze środków Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka; chodzi o środki na zapewnienie dostępu do szerokopasmowego Internetu.

Jeszcze krótko powiem o samym Programie Operacyjnym Rozwój Polski Wschodniej. Była już dzisiaj o nim mowa na początku posiedzenia. W programie tym znajduje się również oś priorytetowa II pn. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego. W ramach tej osi przewidziane jest wsparcie na rzecz budowy na terenie pięciu województw Polski wschodniej, które są najbardziej zagrożone wykluczeniem cyfrowym, infrastruktury teleinformatycznej tworzącej regionalne sieci szkieletowe. Są to województwa: lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie, podlaskie oraz warmińsko-mazurskie. Takie działanie umożliwi podmiotom komercyjnym budowę własnych sieci lokalnych na terenach dotychczas uważanych za nieatrakcyjne ekonomicznie i inwestycyjnie.

Wszystkie przedsięwzięcia realizowane w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia są oczywiście spójne z Programem Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka. Środki finansowe przeznaczone na realizację tych zadań przekraczają 300 mln euro. Rząd ocenia, że działania zaproponowane w Planie w perspektywie do roku 2013 spowodują znaczący wzrost poziomu szerokopasmowego dostępu do usług społeczeństwa informacyjnego, w tym świadczonych za pomocą Internetu. Przewiduje się między innymi zainstalowanie około 9 tys. km sieci umożliwiających szerokopasmowy dostęp do Internetu, co pokryje 99% obszarów Polski wschodniej oraz obejmie około 2,2 mln obywateli, w tym 1,7 mln na terenach wiejskich słabo zaludnionych.

Tyle co mogę powiedzieć na temat programów operacyjnych.

Następne zadanie wynikające z Planu, to poszukiwanie i realizacja rozwiązań finansowych wspierających budowę infrastruktury telekomunikacyjnej związanej z dostępem do usług społeczeństwa informacyjnego, głównie na obszarach słabo zaludnionych. Rozważamy pewne ulgi czy obniżki opłat np. za częstotliwości oraz obniżki cen za wydawanie pozwoleń.

Następne zadanie zapisane w Planie, to przygotowanie, wdrażanie i koordynowanie projektów inwestycyjnych w zakresie infrastruktury dostępowej ze środków unijnych. Wiąże się ono z realizacją programów operacyjnych, o których mówiłem wcześniej. Plan przewiduje ponadto promowanie najnowszych rozwiązań technicznych w dziedzinie transmisji danych, w tym przeprowadzenie analizy wykorzystania światłowodów w Polsce w dziedzinie telekomunikacji oraz podjęcie działań w celu ich upowszechnienia.

W grupie działań na rzecz wzrostu konkurencyjności oraz jakości usług plan zawiera pięć zadań podstawowych. Należą do nich działania regulacyjne zmierzające do redukcji cen oraz stymulowanie korzystnych dla użytkowników warunków korzystania z usług szerokopasmowych. Na ten temat bardzo szeroko mówiła pani prezes Streżyńska przy omawianiu strategii UKE na lata 2008-2010. Jednym z elementów Planu, chociaż niekoniecznie związanych bezpośrednio z dostępem szerokopasmowym, ale w ogóle z rozwojem społeczeństwa informacyjnego, jest wprowadzenie naziemnej telewizji cyfrowej DVBT. O tym mówiliśmy niespełna trzy godziny temu na poprzednim posiedzeniu Komisji Infrastruktury.

Następne zadanie, to monitorowanie jakości świadczonych usług dostępu szerokopasmowego do Internetu. Będzie ono realizowane wspólnie przez Urząd Komunikacji Elektronicznej oraz Instytut Łączności. Chodzi o system pozwalający na monitorowanie jakości usług świadczonych w sieciach szerokopasmowych.

Ważnym zadaniem zapisanym w Planie jest gospodarowanie częstotliwościami radiowymi, aby umożliwić dostęp do tych zasobów głównie na terenach słabo zaludnionych. Tak pokrótce przedstawiają się cele i zadania wynikające z rządowego dokumentu pn. Plan działań w zakresie rozwoju infrastruktury dostępowej do usług społeczeństwa informacyjnego na lata 2007-2013. Zadania te są najczęściej ciągłe, rozproszone na wiele lat do roku 2013 i są systematycznie realizowane.

Jaki jest stan aktualny, a raczej sprzed roku penetracji dostępu szerokopasmowego do Internetu? Według danych Instytutu Łączności, w marcu 2007 roku penetracja mierzona ilością linii na 100 mieszkańców, wynosiła nieco ponad 11%. Natomiast liczba gospodarstw domowych mających dostęp do szerokopasmowego Internetu wynosiła nieco ponad 30%. Obecnie mogą to być już trochę większe liczby.

Przewidujemy, że w ciągu trzech lat, czyli w roku 2010, osiągniemy poziom penetracji co najmniej 15%, natomiast do końca roku 2013 co najmniej 50%. Przypominam, że poziom penetracji mierzony jest liczbą linii na 100 mieszkańców.