Jeszcze o informatyzacji i MSWiA sprzed dymisji

Warto sięgnąć do materiałów na temat informatyzacji, opublikowanych przez MSWiA przed dymisją Ministra Dorna. Jeśli nawet ulegną zmianie, to porównanie kolejnych wersji może dać pogląd na temat ewentualnej ewolucji poglądów nt. przedstawionych zagadnień. Pierwszy z proponowanych materiałów to rekomendacja dotycząca zasad formułowania wymagań przy zamówieniach publicznych, drugi to informacja o zorganizowaniu bezpłatnego kursu informatycznego dla studentów i absolwentów wyższych szkół technicznych i ekonomicznych. Kurs ten to przygotowania do powołania przez państwo Instytutu Technik Informacyjno-Administracyjnych, "którego absolwenci zasilą administrację publiczną". W odniesieniu do materiałów związanych z tym kursem warto odnotować słowa Ministra Piętaka o objęciu ich "prawem autorskim typu „copyleft”" z przekonaniem, "że w dobie gospodarki elektronicznej obowiązkiem państwa jest upowszechnianie specjalistycznej wiedzy za darmo".

A więc w pierwszej kolejności Rekomendacje MSWiA dotyczące zasad formułowania wymagań zamawiającego dla wybranych parametrów technicznych sprzętu komputerowego. Ta rekomendacja została wydana przez MSWiA przed dymisją ministra Dorna:

Dokonując opisu przedmiotu zamówienia należy kierować się przepisem art. 29 i 30 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177. z późn. zm.). Ponadto wskazać należy, że:

1. Opis wymagań dotyczących przedmiotu zamówienia ma przede wszystkim pozwalać na dokonanie zakupu zgodnego z obiektywnymi potrzebami zamawiającego, gwarantować uczciwą konkurencję pomiędzy dostawcami, co nie musi być równoznaczne ze sformułowaniem wymagań w sposób pozwalający na spełnienie wymagań technicznych wszystkim podmiotom działającym w danej branży.
2. Zamawiający ma prawo do takiego sformułowania swych wymagań, by mógł wybrać ofertę najlepiej odpowiadającą jego, często specyficznym potrzebom. Nie musi to wcale oznaczać, że wybrana przez jednego zamawiającego oferta będzie równie korzystna dla innych zamawiających.
3. Określenie wymagań na sprzęt komputerowy przez określenie minimalnych parametrów technicznych takich jak wielkość pamięci RAM, wielkość pamięci podręcznej, szybkość dysków itp. – nie stoi w sprzeczności z wymaganiami wynikającymi z art. 29 ustawy Prawo zamówień publicznych – nie może być zatem traktowane jako ograniczenie konkurencji, o ile zamawiający potrafi uzasadnić, że właśnie takie minimalne parametry są niezbędne, by sprostać jego obiektywnym potrzebom.
4. W pewnych sytuacjach, może być uzasadnione określenie wydajności zamawianych komputerów przez podanie wyników testów (benchmarks). Decydując się na wykorzystanie testów, należy stosować testy ogólnie dostępne i dobrze zdefiniowane. Należy przy tym jednak zawsze brać pod uwagę techniczną możliwość przeprowadzenia takich testów, ich właściwy wybór, jak również koszt przeprowadzenia badań.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji uwzględniając sugestie Komisji Europejskiej oraz własne doświadczenia rekomenduje następujący zapis specyfikacji komputera:

1. Opis typu:
- przenośny,
- w obudowie leżącej,
- w obudowie stojącej,
- w obudowie stojąco-leżącej,
- w obudowie mini;

2. Opis zastosowania:
- standardowe aplikacje biurowe,
- na potrzeby edukacyjne,
- serwer aplikacji,
- dostęp do Internetu,
- stacja przetwarzania graficznego;
- terminal sieciowy.

3. Opis typu mikroprocesora:
- x86,
- inny niż x86,
- dowolny;

4. Opis wydajności w oparciu o testy wydajnościowe (benchmarks):

- wskazanie liczby punktów w wybranym teście z podaniem nazwy testu.

Przyjmując koncepcję zastosowania wyników benchmarks do wyboru grupy komputerów, spośród których mogą być wybrane komputery według kryterium najniższej ceny, MSWiA rekomenduje następujące wymagania:
- w każdym z SIWZ-ów powinno się umieszczać co najmniej dwa różne benchmarks z kryterium wartości „nie mniej niż” oraz traktować je jako alternatywne w selekcji przedmiotu zamówienia.
- w stosunku do komputerów typu PC zaleca się stosowanie benchmarks aplikacyjnych w większym stopniu niż syntetycznych.

W określeniu dodatkowych wymagań dopuszczalne jest umieszczenie następujących wymagań:

• Wymagania na elementy składowe:
  • RAM, HDD, sloty, rodzaj szyny,
  • wymagania graficzne (karty graficzne),
  • we/wy, urządzenia we/wy, FDD, DVD, CD-ROM,
  • mikrofon, głośniki, karty video, tuner TV, etc.
• Wymagania funkcjonalne:
  • głośność, temperatura,
  • czas życia baterii,
  • rodzaj obudowy;
• Wymagania eksploatacyjne:
  • okres gwarancji,
  • czas reakcji serwisu.

Podczas przygotowania opisu parametrów technicznych sprzętu komputerowego nie jest, co do zasady, możliwe:

• odniesienie tylko do konkretnego producenta lub konkretnych producentów,
• odniesienie do mikroprocesorów konkretnej marki,
• wskazanie określonej lub minimalnej częstotliwości zegara,
• wymaganie aby jednostka centralna komputera, płyta główna komputera, monitor, klawiatura, mysz lub jakiekolwiek inne niezależnie pracujące peryferia pochodziły od producenta jednostki centralnej komputera i były oznaczone jego logiem lub też żeby były wyprodukowane i zaprojektowane przez producenta jednostki centralnej komputera,
• wymaganie konkretnych rozmiarów obudów,
• wymagania aby obudowa oraz jej elementy były demontowane oraz serwisowane bez konieczności odkręcania jakichkolwiek śrub,
• wymaganie aby komputer musiał posiadać lampki kontrolne (diody) służące do sygnalizowania problemów z komputerem,
• wymaganie aby płyta główna oraz obudowa wykonana była w standardzie BTX,
• wymaganie aby komputer posiadał dedykowane złącze na płycie głównej służące do zdalnego sterowania zamkiem elektromagnetycznym,
• wymaganie aby komputer posiadał czytnik kart mikroprocesorowych zintegrowany z BIOSem komputera.

Takie wskazania dopuszczalne są jedynie w sytuacji szczególnej, gdy jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą odwołania do norm i standardów technicznych lub poprzez odwołanie do jego wymagań funkcjonalnych, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy „lub równoważny”.
W każdym takim przypadku na zamawiającym spoczywa obowiązek uzasadnienia odstąpienia od ogólnych zasad opisu przedmiotu zamówienia.

Drugi z materiałów, który chciałbym przywołać to informacje na temat Bezpłatnego kursu informatycznego. W notatce autorstwa Piotra Piętaka, Wiceministra SWiA, opublikowanej na stronie MSWiA przed dymisją ministra Dorna czytam:

MSWiA już po raz drugi zorganizowało bezpłatny kurs informatyczny dla studentów i absolwentów wyższych szkół technicznych i ekonomicznych. Kursy te są wstępem do przyszłego powołania przez państwo Instytutu Technik Informacyjno-Administracyjnych, którego absolwenci zasilą administrację publiczną.

W aktualnej sytuacji – m.in. otwarcie rynku europejskiego, wysoki wzrost gospodarczy – daje się zaobserwować znaczny odpływ wykwalifikowanych urzędników państwowych do sektora prywatnego. Konsekwencje tej sytuacji mogą okazać się bardzo niekorzystne zarówno dla funkcjonowania państwa polskiego w dobie społeczeństwa informacyjnego, jak i dla skutecznej absorpcji funduszy unijnych. Dlatego też kursy mają przygotować absolwentów wszechstronnie, i tak zakres edukacyjny obejmuje zarówno przedmioty techniczne jak i prawne i ekonomiczne.

Przy drugiej edycji kursu Kierownictwo MSWiA postanowiło, że egzamin końcowy będzie można zdawać eksternistycznie – po jego zdaniu można będzie nawiązać współpracę z administracją rządową. Należy tu podkreślić, iż z pośród 19 absolwentów pierwszej edycji kursu w ramach projektu PESEL2 znalazło zatrudnienie 5 osób. Właśnie Ci absolwenci stworzyli Ogólnopolską Ewidencję Wydanych i Utraconych Dowodów Osobistych, istotny system informatyczny m.in. dla wejścia Polski do Strefy Schengen.

W związku z powyższym, wszystkie materiały konieczne do zdania egzaminu oraz zakres merytoryczny kursu będą umieszczone na stronicy internetowej MSWiA. Należy podkreślić, iż materiały te mogą by rozpowszechniane w całym Internecie, ponieważ podlegają one prawu autorskiemu typu „copyleft”.

Jestem bowiem przekonany, że w dobie gospodarki elektronicznej obowiązkiem państwa jest upowszechnianie specjalistycznej wiedzy za darmo.

Materiały z bezpłatnego kursu dstępne są na stronie MSWiA:

• Wykład - Rewolucja „wolnego oprogramowania” (pdf)
• PODSTAWOWY DOKUMENT PROGRAMU PESEL2 „PRZEBUDOWA I INTEGRACJA REJESTRÓW PAŃSWOWYCH” - SPOSÓB BUDOWY SYSTEMU
• Nowoczesna infrastruktura informacyjna podstawą taniego i przyjaznego państwa obywatelskiego
• Prezentacja "Polskie projekty informatyczne a uczestnictwo Polski w UE"