Spam a prawo - próba wskazania kierunków badawczych

Artykuł opublikowany: P. Waglowski, Spam a prawo - próba wskazania kierunków badawczych, Prawo i ekonomia w telekomunikacji nr 4/2003 str. 61.

Artykuł dostępny jest w całości w formacie PDF (380 Kb). Poniżej znajduje się jedynie wstęp artykułu:

Wstęp:
Przyjmując za podstawową definicję spamu definicję wynikającą z praktyki, a zaproponowaną przez Mail Abuse Prevention System , należy zastanowić się, jakie mechanizmy prawne mogą mieć zastosowanie do oceny prawnej tego zjawiska. Innymi słowy: w jaki sposób zastosować istniejące lub powstające (a czasem dopiero postulowane) regulacje prawne do opisu zjawiska nowego i wciąż narastającego - zjawiska przesyłania niezamówionej informacji drogą elektroniczną.

Z punktu widzenia rozwoju systemów prawnych zjawisko nazwane spamem jest zjawiskiem nowym. W 1999 roku Internet obchodził trzydziestolecie swoich "narodzin", zaś w roku 2001 świętowaliśmy 10 lecie powstania Internetu w Polsce. Można przyjąć, że pierwszym przejawem zjawiska spamu był list Einara Stefferuda w 1978 roku z zaproszeniem na swoje urodziny , wysłany do wszystkich użytkowników sieci Arpanet. Zjawisko to, w wymiarze komercyjnym, zaistniało na dobre za sprawą kancelarii prawnej prowadzonej przez Lawrence'a Cantera oraz Marthę Siegel z Phoenix w stanie Arizona (USA) w 1994 roku.

Porównując daty - widać wyraźnie, iż w oblicz rozwoju prawa (nawiązującego do tradycji prawa rzymskiego i tradycji wcześniejszych systemów, a więc rozwijającego się przez tysiąclecia) - potrzeba objęcia regulacjami powszechnymi zjawiska przesyłania niechcianej informacji elektronicznej dopiero się rodzi. Podobnie jak rodzi się dopiero nowe społeczeństwo nazywane informacyjnym.

Trzeba również podkreślić, że wiele informacji na temat skali oraz mechanizmów związanych ze zjawiskiem spamu znaleźć można wyłącznie w Internecie , przy jednoczesnej znikomej ilości literatury tradycyjnej - stąd konieczność odwoływania się do tych, ulotnych dla wielu, źródeł internetowych. Stąd również wynika potrzeba prowadzenia systematycznych badań i publikacji tradycyjnych dotyczących opisywanego zjawiska. Nieocenionym źródłem są tu wyniki prowadzonych stale badań amerykańskiej Federalną Komisji Handlu.

Spam dotyka coraz liczniejszych technik przesyłania informacji w Internecie. Rozwój technik komunikacyjnych powoduje pojawienie się spamu na innych niż tradycyjne (a więc poczta elektroniczna) platformach - w szczególności takich jak telefony komórkowe oraz płaszczyzny wymiany komunikatów (ICQ, polskie Gadu Gadu) i tzw. czatów (IRC). Można również mówić o spamie w serwisach www (ze względu na niezamawiane komunikaty otwierające się w "nowych oknach": pop-up window).