Chcą regulować "media audiowizualne"

Komisarz Viviane Reding przedstawiła propozycje nowych regulacji unijnych w zakresie "Telewizji bez granic (“Television without Frontiers” Directive). Pojawiły się zastrzeżenia dotyczące projektu tej regulacji. Istnieje pokusa regulowania usług dostarczanych za pośrednictwem Internetu, ukrywając to pod przykrywką norm dedykowanych telewizji. Projekt odnosi się w swych definicjach do „ruchomych obrazków”...

13 grudnia Komisja przyjęła propozycje dotyczące nowelizacji dyrektywy. Więcej informacji w pakiecie prasowym.

Już wcześniej pojawiły się obawy związane z zakresem tej dyrektywy. We wrześniu, w tekście W Europie zaniepokojeni mieszaniem telewizji z internetem, pisałem o tym, że organizacja the E-Business Regulatory Alliance przestrzegała, by Komisja nie rozszerzała rozwiązań przewidzianych w dyrektywie o telewizji bez granic na treści audiowizualne znajdujące się w internecie (konsultacje europejskie zakończyły się 5 września; jedną z przedstawionych opinii w czasie konsultacji w tej sprawie jest opinia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (PDF)).

Teoretycznie regulacje mają nie obejmować elektronicznych wersji gazet, internetowego radia oraz stron WWW, o ile nie będą zawierały "ruchomych obrazków" (moving images), do czego odnosi się art. 1(a) projektu dyrektywy w definicji serwisów audiowizualnych (audiovisual media service); Warto zapytać zatem o takie treści jak animacje przygotowywane we flash’u czy animowane gif'y). W zaproponowanej nowelizacji znalazły się również definicje "nadawcy" (broadcaster), oraz przewidywane zakazy rozpowszechniania niektórych treści - takich jak np. wskazane w art. 3g projektu zapisy, które są dość nieostre, co powoduje obawę, że mogą być stosowane instrumentalnie.

Zakazane będzie w audiowizualnej, komercyjnej komunikacji (audiovisual commercial communication - definicja znajduje się w art. 1 (f) dyrektywy i jest dość szeroka, bo "komercyjna komunikacja" tego typu może polegać m.in. przekazie ruchomych obrazów (z dźwiękiem lub bez niego) w celu bezpośredniego lub pośredniego promowania dóbr, usług lub renomy (znów powtórzą na pewno ten sam błąd, który popełniono przy tłumaczeniu dyrektywy dla potrzeb ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, gdzie przetłumaczono image jako "wizerunek", bez związku z rozumieniem tego pojęcia przez prawo autorskie i prawo cywilne) osoby fizycznej lub prawnej) prezentowanie treści np. atakujących przekonania polityczne (offensive to political beliefs - wszystko zależy od tego, jak to przetłumaczą na j. polski - czy "atakujących" czy łagodniej), lub zachęcających do działań stanowiących zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa. Nie chodzi mi w tym miejscu, by "rozcinać włos na czworo" - również w demokratycznych systemach prawnych znajdują się regulacje dotyczące tych zagadnień. Zwracam jedynie uwagę, że takie głosy krytyczne się już pojawiły, a krytycy obawiają się, że te "nieostre" określenia mogą być wykorzystywane do tłumienia krytyki politycznej, oraz stanowić zagrożenie dla wolności słowa. Poniżej fragment propozycji w oryginale:

(c) audiovisual commercial communications must not:
(i) include any discrimination on grounds of race, sex, or nationality;
(ii) be offensive to religious or political beliefs;
(iii) encourage behaviour prejudicial to health or to safety;
(iv) encourage behaviour prejudicial to the protection of the environment.

Obserwatorzy zauważyli również, że w Niemczech, na poziomie federalnym nie reguluje się tego typu mediów pozostawiając te kwestie krajom zrzeszonym. Dyrektywa może zatem wprowadzić obowiązki, których nie przewiduje tamtejszy ustrój.

Jak można przeczytać w komunikacie prasowym Parlamentu Europejskiego z września 2005 (po zakończeniu konsultacji, ale jeszcze przed ogłoszeniem inicjatywy nowelizacyjnej przez Komisję): "Dyrektywa wprowadziła wymagania dotyczące przeznaczania większości czasu antenowego na produkcje europejskie oraz co najmniej 10% czasu antenowego dla programów zrealizowanych przez niezależnych producentów. Posłowie zauważyli jednak, że w ramach udziału ilościowego utworów europejskich transmitowane są w głównej mierze utwory krajowe. Parlament opowiada się więc za dobrowolnymi inicjatywami zwiększenia udziału ilościowego utworów europejskich nie będących utworami krajowymi. Posłowie stwierdzają także, że europejski model audiowizualny musi opierać się na równowadze między silną i niezależną służbą publiczną a dynamicznym sektorem handlowym.

Posłowie wyrażają też zaniepokojenie tendencją do koncentracji – horyzontalnej i wertykalnej – mediów w Europie, która stanowi zagrożenie dla demokracji oraz dla różnorodności kulturowej. Zdaniem posłów koncentracja na rynku mediów mogłaby prowadzić do komercjalizacji rynku audiowizualnego oraz do hegemonii niektórych produkcji w stosunku do produkcji krajów z mniej rozwiniętego obszaru językowego".

Więcej o powyższym sprawozdaniu posła Henri WEBER (PSE, FR) z Komisji Kultury i Edukacji w sprawie stosowania art. 4 i 5 dyrektywy 89/552/EWG dotyczącej "telewizji bez granic".

Informacje na ten i podobne tematy umieszczam w dziale media.