Minister o zużytym sprzęcie

Na stronach Ministerstwa Środowiska opublikowano dokument: Stanowisko Ministra Środowiska w sprawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Dokument ten opublikowano w dniu 27 października 2005 roku.

Stanowisko Ministra Środowiska w sprawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495), zwanej dalej ustawą, stanowiącej transpozycję dyrektywy 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz dyrektywy 2003/108/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 grudnia 2003 r. zmieniającej dyrektywę 2002/96/WE, weszły w życie w dniu 21 października 2005 r.

Ustawa określa zasady postępowania ze zużytym sprzętem w sposób zapewniający ochronę zdrowia i życia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Głównym celem ustawy jest stworzenie systemu gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym
i elektronicznym.

Na wstępie chciałbym podkreślić, że uchwalona ustawa zasadniczo różni się od przedłożenia rządowego projektu ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Poniżej przedstawiam omówienie ważniejszych przepisów ustawy wg zagadnień tematycznych.

1. Definicja wprowadzającego sprzęt

Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy wprowadzającym sprzęt jest przedsiębiorca, który:

a) produkuje i sprzedaje pod własnym oznaczeniem sprzęt,

b) sprzedaje pod własnym oznaczeniem sprzęt wyprodukowany przez innego przedsiębiorcę,

c) prowadzi działalność związaną z importem lub wewnątrzwspólnotowym nabyciem sprzętu.

Przedsiębiorcą, zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz.1807, z późn. zm.) jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Powyższa ustawa definiuje działalność gospodarczą jako zarobkową działalność m.in. wytwórczą, handlową i usługową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Ponadto art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, iż przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zaś spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają przepisy ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 17, poz. 209, z późn. zm.). Na podstawie art. 13 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym - mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak przedsiębiorcy polscy, czyli tak samo jak polski przedsiębiorca, mają obowiązek wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej.

Definicja wprowadzającego sprzęt ma ścisły związek z definicją wprowadzenia sprzętu, zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 14 lit a, w przypadku sprzętu wyprodukowanego w kraju, wprowadzenie sprzętu następuje z dniem wydania sprzętu z magazynu, w celu wprowadzenia go do obrotu. Jeśli mamy do czynienia z importem sprzętu, czyli przywozem sprzętu z terytorium państwa członkowskiego niebędącego członkiem Unii Europejskiej w celu wprowadzenia na terytorium kraju, wprowadzeniem sprzętu będzie dzień dopuszczenia sprzętu do obrotu na terytorium kraju z przeznaczeniem na rynek krajowy (art. 3 ust. 1 pkt 14 lit b). Natomiast w przypadku wewnatrzwspólnotowego nabycia wprowadzenie sprzętu nastąpi z dniem wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie albo, jeżeli nie jest wystawiana - z dniem dopuszczenia sprzętu do obrotu w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej (art. 3 ust. 1 pkt 14 lit c).

2. Definicja sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zasady klasyfikowania urządzeń elektrycznych i elektronicznych

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 10 ustawy za sprzęt uważane są urządzenia, których prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych i zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1000 V dla prądu zmiennego oraz 1500 V dla prądu stałego, zaliczone do grup sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy. Załącznik nr 1, który stanowi transpozycję załącznika IA i IB dyrektywy 2002/96/WE, wymienia 10 grup sprzętu, tj.:

1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
2. Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego
3. Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny
4. Sprzęt audiowizualny
5. Sprzęt oświetleniowy
6. Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych
7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
8. Przyrządy medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów
9. Przyrządy do nadzoru i kontroli
10. Automaty do wydawania

Ponadto w ramach każdej z powyższych grup wyróżnia się odpowiednie rodzaje sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Należy przy tym podkreślić, że zgodnie z interpretacją Komisji Europejskiej, załącznik 1B dyrektywy 2002/96/WE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, jest załącznikiem tzw. otwartym - w stosunku do rodzajów sprzętu - i zawiera jedynie przykłady sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Tak więc, załącznik nr 1 do ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym jest również otwarty w odniesieniu do zawartych w nim rodzajów sprzętu, co oznacza, że niewymienienie danego rodzaju sprzętu w tym załączniku nie świadczy o tym, że dany sprzęt nie podlega przepisom ustawy, gdyż podstawą objęcia danego urządzenia przepisami tej ustawy będzie spełnienie przez to urządzenie przesłanek definicji sprzętu zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W przypadku, gdy parametry techniczne urządzenia wskazują na definicję sprzętu, a załącznik nr 1 do ustawy nie wymienia wprost rodzaju tego sprzętu należy zaklasyfikować dany sprzęt do rodzaju obejmującego pozostały sprzęt w danej grupie.

3. Obowiązki wprowadzającego sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych w zakresie zbierania i odbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego

Zgodnie z art. 27 ustawy wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych jest obowiązany, z dniem wejścia w życie ustawy, do zorganizowania i sfinansowania odbierania od prowadzących punkty zbierania zużytego sprzętu. Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym nie definiuje pojęcia punktu zbierania zużytego sprzętu, posługując się (poza użyciem tego pojęcia w art. 27 oraz w definicji zbierającego sprzęt) raczej pojęciem zbierającego zużyty sprzęt. Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy, za zbierającego zużyty sprzęt uważa się prowadzącego punkt zbierania zużytego sprzętu, w tym sprzedawcę detalicznego i sprzedawcę hurtowego, oraz gminną jednostkę organizacyjną prowadzącą działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych i przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 23 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o odpadach, przez zbieranie rozumie się każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania. Tak więc zarówno gminna jednostka organizacyjna, jak i przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych mogą posiadać punkt zbierania odpadów, o ile posiadają zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów. Ponadto zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o odpadach prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów wymaga uzyskania zezwolenia. Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów wydaje starosta - właściwy ze względu na miejsce zbierania odpadów. Przedsiębiorcy posiadający zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów są upoważnieni do prowadzenia punktów zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o odpadach podmiot prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest zobowiązany do selektywnego odbierania tych odpadów.

Warunki udzielania zezwoleń w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości określa ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. Nr 132, poz. 622, z późn. zm.), zwana dalej ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ostatnio nowelizowana ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458), której przepisy obowiązują od dnia 13 października 2005 r. Zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wydaje, w drodze decyzji, wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce świadczenia usług. Przedsiębiorca ubiegający się o takie zezwolenie jest zobowiązany do odbierania wszystkich selektywnie zebranych odpadów komunalnych, w tym m.in. powstającego w gospodarstwach domowych zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (art. 8 ust. 2b). Zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości powinno określać m.in. sposób postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów komunalnych. Wymagania jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o wydanie powyższego zezwolenia, zgodnie z art. 7 ust. 3a, określi i poda do publicznej wiadomości w terminie do 13 kwietnia 2006 r., wójt, burmistrz lub prezydent miasta.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rada gminy uchwala regulamin czystości i porządku w na terenie gminy, który staje się aktem prawa miejscowego. Regulamin ten określi szczegółowe wymagania w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujące m.in. sposób prowadzenia selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych. Rada gminy ma obowiązek uchwalić powyższy regulamin w terminie do 13 stycznia 2006 r.

Art. 28 ustawy uszczegóławia przepis art. 27 w zakresie zapewnienia zbierania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych. W przypadku tzw. sprzętu nowego, tj. wprowadzonego de facto po dniu wejścia w życie ustawy - obowiązek dotyczy wprowadzającego sprzęt w stosunku do sprzętu, który wprowadza (tzw. indywidualna odpowiedzialność wprowadzającego sprzęt za wprowadzone produkty, która odnosi się do wprowadzonego rodzaju sprzętu, określonego w załączniku nr 1 do ustawy). Odpowiedzialność zapewnienia zbierania zużytego sprzętu powstałego z tzw. sprzętu starego, czyli wprowadzonego przed wejściem w życie ustawy została, analogicznie jak w przepisach dyrektywy 2002/96/WE, przeniesiona na wprowadzającego sprzęt w stosunku do sprzętu wprowadzonego w ramach grupy, określonej w załączniku nr 1 do ustawy, proporcjonalnie do udziału danego wprowadzającego w rynku, tj. w masie wprowadzonego sprzętu. Powyższy obowiązek, zgodnie z art. 96 pkt 4 ustawy, wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2008 r. Przesunięcie terminu wejścia w życie art. 28 ma istotne znaczenie, gdyż określenie udziału w rynku będzie możliwe jedynie w momencie funkcjonowania rejestru, w którym znajdą się niezbędne dane. Nie oznacza to jednak, że termin realizacji obowiązku zbierania został przesunięty na dzień 1 stycznia 2008 r., a jedynie, że z tą datą będzie obowiązywał podział zbieranego sprzętu na sprzęt nowy i sprzęt stary. Ponadto należy zauważyć, że ustawodawca nie wnika w szczegółowy sposób realizacji tego obowiązku przez wprowadzającego sprzęt, zaś wprowadzający może zrealizować ten obowiązek np. poprzez zawarcie umowy ze zbierającym zużyty sprzęt, który zgodnie z art. 37 pkt 2 ustawy jest zobowiązany do nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu. Jednocześnie ustawa nie zakazuje zbierającym zużyty sprzęt, przeniesienia kosztów związanych z odbiorem i magazynowaniem zużytego sprzętu na wprowadzającego sprzęt.

4. Obowiązki wprowadzającego sprzęt inny niż przeznaczony dla gospodarstw domowych w zakresie zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego

Zgodnie z art. 29 ustawy wprowadzający sprzęt inny niż przeznaczony dla gospodarstw domowych jest obowiązany do zorganizowania i sfinansowania zbierania zużytego sprzętu powstałego ze sprzętu nowego, natomiast w przypadku sprzętu starego, jeżeli zużyty sprzęt jest zastępowany przez sprzęt tego samego rodzaju co sprzęt dostarczony przez tego wprowadzającego, przy czym finansowanie zbierania tego sprzętu może być również ponoszone przez jego użytkownika w zakresie określonym w umowie zawartej pomiędzy wprowadzającym sprzęt i użytkownikiem.

5. Obowiązki zbierającego zużyty sprzęt

Zgodnie z art. 37 ustawy zbierający zużyty sprzęt jest zobowiązany do selektywnego zbierania zużytego sprzętu oraz do nieodpłatnego przyjmowania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, czyli od użytkowników indywidualnych. Jednocześnie ustawodawca w art. 38 ustawy określił sposób postępowania z zebranym zużytym sprzętem, czyli nałożył na zbierającego obowiązek przekazania tych odpadów prowadzącemu zakład przetwarzania, wpisanemu do rejestru.

Jednak ze względu na fakt, że zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy prowadzący zakład przetwarzania mają obowiązek, w terminie do 30 czerwca 2006 r., złożyć wniosek o wpisanie do rejestru, oznacza to, że w tym czasie obowiązują ogólne przepisy ustawy o odpadach, tzn. zbierający sprzęt ma obowiązek przekazać zużyty sprzęt prowadzącemu zakład przetwarzania, który posiada zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.

6. Obowiązki sprzedawców detalicznych i hurtowych dotyczące przyjmowania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego

Zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy są obowiązani przy sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych do nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu w ilości nie większej niż sprzedawany nowy sprzęt, jeżeli zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju. Jest to przepis szczególny dotyczący zbierania zużytego sprzętu, a odsunięcie terminu jego obowiązywania, tj. od dnia 1 lipca 2006 r., zgodnie z zasadą racjonalnego działania ustawodawcy, oznacza, że jakkolwiek sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy jest z definicji zbierającym sprzęt, to do dnia 30 czerwca 2006 r. nie mają zastosowania w stosunku do niego przepisy art. 37 ustawy w zakresie zbierania, w tym odbierania zużytego sprzętu od użytkowników indywidualnych.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że realizacja przez sprzedawców detalicznych i hurtowych powyższego obowiązku nie będzie związana z koniecznością uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania lub transportu odpadów, o którym mowa w art. 28 ust. 1 ustawy o odpadach. Podstawę prawną zwolnienia z obowiązku uzyskania powyższego zezwolenia stanowi rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie lub transport nie wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz. U. z 2004 r. Nr 16, poz. 154). Zgodnie z tym rozporządzeniem zbieranie odpadów wskazanych w załączniku (w tym określonych rodzajów zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego) w placówkach handlowych prowadzących sprzedaż produktów, z których powstają te rodzaje odpadów, nie wymaga uzyskania wyżej wymienionego zezwolenia. Zwolnienie dotyczy również transportu odpadów wymienionych w załączniku do rozporządzenia do placówek handlowych i z placówek handlowych do następnego posiadacza prowadzącego lub uczestniczącego w procesie odzysku lub unieszkodliwiania tych odpadów. Pojęcie placówki handlowej prowadzącej sprzedaż produktów, z których powstają określone rodzaje odpadów, którym posługuje się cytowane wyżej rozporządzenie, należy uznać za tożsame z pojęciem sprzedawcy detalicznego lub hurtowego, którym z kolei posługuje się ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Tak więc, zgodnie z art. 33 ust. 5 ustawy o odpadach, sprzedawca detaliczny i hurtowy w momencie rozpoczęcia działalności w zakresie zbierania będzie w tym zakresie podlegał jedynie obowiązkowi wpisu do rejestru prowadzonego przez starostę właściwego ze względu na miejsce prowadzenia zbierania.

7. Obowiązek oznaczenia sprzętu elektrycznego i elektronicznego symbolem tzw. przekreślonego kosza

Zgodnie z przepisami dyrektywy 2002/96/WE z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, w celu ograniczenia ilości powstających odpadów oraz ułatwienia selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, państwa członkowskie mają obowiązek zapewnić, że wprowadzający sprzęt oznaczą urządzenia, które wprowadzą do obrotu po dniu 13 sierpnia 2005 r., symbolem tzw. przekreślonego kosza (załącznik IV dyrektywy 2002/96/WE). Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawa nakłada na wprowadzającego sprzęt obowiązek umieszczenia na sprzęcie oznakowania - symbolu przekreślonego kosza - którego wzór określa załącznik nr 3 do ustawy. Oznakowanie takie powinno być umieszczone w sposób wyraźny, czytelny i trwały. W przypadku, gdy jest to uzasadnione wielkością lub funkcją sprzętu, oznakowanie to może zostać umieszczone na opakowaniu zbiorczym, na instrukcji użycia lub na gwarancji sprzętu. Przepisy art. 23 ustawy zaczynają obowiązywać z dniem wejścia w życie ustawy, co oznacza, że na każdym sprzęcie wprowadzonym do obrotu po dniu 21 października 2005 r. powinien widnieć powyższy symbol. Ustawa wprowadza przepisy karne za niewykonanie obowiązku określonego w art. 23. Zgodnie z art. 72 pkt 3 ustawy nieumieszczanie na sprzęcie symbolu przekreślonego kosza podlega karze grzywny. Orzekanie w sprawie powyższego wykroczenia, jak i o wysokości kary, następuje na zasadach i w trybie określonym w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczeniach.

Należy w tym miejscu wspomnieć, że na potrzeby wdrażania dyrektywy 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, symbol przekreślonego kosza został również określony w normie PN-EN 50419:2005 (U): Oznakowanie urządzeń elektrycznych i elektronicznych zgodnie z artykułem 11(2) dyrektywy 2002/96/WE (WEEE). Symbol zawarty w normie posiada dodatkowe oznaczenie tzw. grubą kreską. Pomimo, że stosowanie norm ma charakter dobrowolny nie ma przeszkód w oznaczaniu sprzętu symbolem określonym zgodnie z powyższą normą. Norma to będzie opublikowana przez Polski Komitet Normalizacyjny w marcu 2006 r., a obecnie została wprowadzona na zasadzie uznania.

8. Obowiązek wniesienia zabezpieczenia finansowego

Przepisy art. 18 - 20 ustawy, dotyczące zabezpieczenia finansowego wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2006 r. Zgodnie z art. 18 ust. 1 wprowadzający sprzęt jest obowiązany do wniesienia zabezpieczenia finansowego na dany rok kalendarzowy, przeznaczonego na sfinansowanie zbierania, przetwarzania, odzysku, w tym recyklingu, i unieszkodliwiania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, powstałego ze sprzętu, który został przez niego wprowadzony, w przypadku m.in. niezawarcia umowy z organizacją odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, o której mowa w rozdziale 9 ustawy. Przepis ten jest ściśle związany z art. 8 ust. 2 pkt 1 lit. e, zgodnie z którym wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych ma obowiązek podać we wniosku o wpis do rejestru informację o formie i wysokości zabezpieczenia finansowego wraz z podaniem masy sprzęty, jaką zamierza wprowadzać w danym roku (w odniesieniu do poszczególnych rodzajów sprzętu) albo informację o umowie z organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Tak więc oznacza to, że wprowadzający sprzęt powinien wnieść zabezpieczenie finansowe do dnia złożenia wniosku o wpisanie do rejestru. Ponadto, zgodnie z powyższym, wprowadzający sprzęt ma możliwość wyboru, czyli może wnieść zabezpieczenie finansowe lub przystąpić do organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

W przypadku podjęcia przez wprowadzającego sprzęt decyzji o wniesieniu zabezpieczenia finansowego, podstawę obliczenia wysokości tego zabezpieczenia, zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy, stanowi w przypadku wprowadzającego sprzęt, który nie jest wpisany do rejestru, masa sprzętu, który zamierza wprowadzić w danym roku kalendarzowym (w całym roku kalendarzowym), natomiast - wprowadzającego sprzęt wpisanego do rejestru - masa sprzętu wprowadzonego w poprzednim roku kalendarzowym. Wysokość zabezpieczenia finansowego oblicza się jako iloczyn stawki opłaty produktowej, dotyczącej zbierania zużytego sprzętu, oraz masy sprzętu, określonej w powyższych przypadkach. Szczegółowe stawki opłaty produktowej, zgodnie z upoważnieniem zawartym w art. 66 ust. 2 ustawy, określi w rozporządzeniu minister właściwy do spraw środowiska.

Wprawdzie brak jest bezpośrednich przepisów karnych w stosunku do art. 18 ust. 1 ustawy, ale:

1) zgodnie z art. 71 ustawy za nierzetelne złożenie wniosku (rozumiane również jako brak wymaganych danych) grozi kara grzywny, oraz

2) zgodnie z art. 8 ust. 3 pkt 2 Główny Inspektor Ochrony Środowiska odmawia wpisu do rejestru, jeśli wprowadzający sprzęt nie wniósł w wymaganej wysokości zabezpieczenia finansowego, co jednocześnie oznacza, że zgodnie z art. 80 ust. 1 wprowadzający sprzęt, który nie jest wpisany do rejestru podlega karze pieniężnej (w wysokości od 5 tys. PLN do 500 tys. PLN).

9. Obowiązek dołączania dodatkowych informacji

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych jest obowiązany dołączyć do tego sprzętu informację dotyczącą:
1) zakazu umieszczania zużytego sprzętu łącznie z innymi odpadami, wraz z wyjaśnieniem znaczenia oznakowania, którego wzór jest określony w załączniku nr 3 do ustawy,

2) potencjalnych skutków dla środowiska i zdrowia ludzi wynikających z obecności składników niebezpiecznych w sprzęcie, oraz

3) masy sprzętu.
Ustawodawca nie określa szczegółowego sposobu umieszczania powyższych informacji, co sugeruje, że mogą one być dołączane w wybrany przez wprowadzającego sprzęt sposób, czyli mogą np. znaleźć się w instrukcji dołączonej do produktu. Należy w tym miejscu wyjaśnić, że w przypadku informacji o masie sprzętu, za masę sprzętu uważa się masę całego produktu umieszczonego w opakowaniu, czyli urządzenia wraz z wszystkimi załączonymi częściami wymiennymi lub zapasowymi, przy czym do wagi sprzętu nie wlicza się opakowania produktu i jego zabezpieczeń.

Ponadto zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych jest obowiązany informować o systemie zbierania zużytego sprzętu oraz roli, jaką gospodarstwo domowe spełnia w przyczynianiu się do ponownego użycia i odzysku, w tym recyklingu, zużytego sprzętu. W tym przypadku ustawodawca również pozostawił wprowadzającemu sprzęt dowolność w wyborze sposobu przekazywania powyższych informacji, co oznacza, że mogą one być dostępne np. na stronie internetowej wprowadzającego sprzęt.

Powyższych przepisów oraz przepisów art. 23 ust. 1 i 2 i art. 41 pkt 1 i 3, zgodnie z art. 94 ustawy, nie stosuje się przed dniem wejścia w życie ustawy.

Należy podkreślić, iż powyższe stanowisko nie jest prawnie wiążące, a wyraża jedynie opinię Ministra Środowiska w sprawie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Minister Środowiska
(-)
Tomasz Podgajniak