Raport UOKiK w sprawie kart płatniczych

Interesy konsumentów korzystających z kart płatniczych są dobrze chronione, jak jednak wynika z najnowszej analizy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wciąż istnieją obszary, w których może dojść do naruszenia praw słabszych uczestników rynku - tak się zaczyna komunikat dostępny na stronach UOKiK. Urząd sprawdził wzory umów o wydanie kart płatniczych w 13 bankach.

Z treści notatki prasowej UOKiK: "Zgodnie z ustawą o elektronicznych instrumentach płatniczych, konsumenta obciążają transakcje dokonane za pomocą utraconej karty do 150 euro do momentu zgłoszenia jej zgubienia bądź kradzieży. Ograniczenie to nie dotyczy sytuacji, w której to klient banku nie dopełnił obowiązków – na przykład udostępnił kod identyfikacyjny (PIN) osobom trzecim. Natomiast od momentu zgłoszenia utraty karty, jej posiadacz odpowiada wyłącznie za transakcje, do których doszło z jego winy. Analiza Urzędu wykazała, że banki w sposób niedostateczny informują w regulaminach o uprawnieniach przysługujących konsumentom – nie wskazują górnej granicy, do której odpowiada klient (Lukas Bank, Raiffeisen Bank Polska, Citibank Handlowy) bądź w sposób lakoniczny odwołują się do ustawy (mBank, Millennium, Multibank). Niekiedy odpowiedzialność konsumenta jest kształtowana odmiennie niż w obowiązujących regulacjach prawnych – na przykład BPH żąda podjęcia dodatkowych czynności (złożenie pisemnego oświadczenia). Natomiast z warunków umowy Citibanku Handlowego wynika, że klient nie ma alternatywy, tzn. nie może skorzystać bezpłatnie z ochrony zagwarantowanej w ustawie, lecz musi płacić za rozszerzoną odpowiedzialność na warunkach banku. Co więcej, jest ona szersza tylko pozornie, ponieważ wprowadza m.in. ograniczenie czasowe – do 48 godzin przed utratą karty (72 dla wersji ze zdjęciem) oraz wyłącza odpowiedzialność za transkacje dokonane z prawidłowo wprowadzonym kodem PIN"

Prezes UOKiK wystąpił do poszczególnych banków wskazując nieprawidłowości stwierdzone w trakcie analizy wzorców stosowanych przy zawieraniu umów o korzystanie z kart płatniczych. W zależności od udzielonych przez przedsiębiorców odpowiedzi, Urząd podejmie działania zgodnie z posiadanymi kompetencjami (wszczęcie postępowań w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, złożenie do SOKiK pozwów o uznanie klauzul za niedozwolone).

Tymczasem, jak pisze dziś Rzeczpospolita: Polacy mają już około 18 mln kart, a kwartalnie dokonują nimi ponad 41 mln transakcji.

"Raport dotyczący przestrzegania praw konsumentów w umowach o korzystanie z kart płatniczych" został opracowany przez Departament Polityki Konsumenckiej UOKiK. Można go pobrać ze stron UOKiK, jednak niestety jedynie w formacie DOC (a nazwa pliku ma spacje... Raport_karty platnicze_03 08 2005.doc). Raport ma 39 stron. Pytanie: czy to właśnie o tego rodzaju raportach mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych? Chyba taaaak. Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole. Myślę, że powinienem zacząć zbierać repozytorium podobnych kwitów tworzonych przez administrację publiczną.

Piotr VaGla Waglowski

VaGla
Piotr VaGla Waglowski - prawnik, publicysta i webmaster, autor serwisu VaGla.pl Prawo i Internet. Ukończył Aplikację Legislacyjną prowadzoną przez Rządowe Centrum Legislacji. Radca ministra w Departamencie Oceny Ryzyka Regulacyjnego a następnie w Departamencie Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju. Felietonista miesięcznika "IT w Administracji" (wcześniej również felietonista miesięcznika "Gazeta Bankowa" i tygodnika "Wprost"). Uczestniczył w pracach Obywatelskiego Forum Legislacji, działającego przy Fundacji im. Stefana Batorego w ramach programu Odpowiedzialne Państwo. W 1995 założył pierwszą w internecie listę dyskusyjną na temat prawa w języku polskim, Członek Założyciel Internet Society Poland, pełnił funkcję Członka Zarządu ISOC Polska i Członka Rady Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji. Był również członkiem Rady ds Cyfryzacji przy Ministrze Cyfryzacji i członkiem Rady Informatyzacji przy MSWiA, członkiem Zespołu ds. otwartych danych i zasobów przy Komitecie Rady Ministrów do spraw Cyfryzacji oraz Doradcą społecznym Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej ds. funkcjonowania rynku mediów w szczególności w zakresie neutralności sieci. W latach 2009-2014 Zastępca Przewodniczącego Rady Fundacji Nowoczesna Polska, w tym czasie był również Członkiem Rady Programowej Fundacji Panoptykon. Więcej >>