Kilka uwag po spotkaniu podzespołu ds. bezpieczeństwa internetowego i oprogramowania interaktywnego

14 października br. odbyło się posiedzenie podzespołu ds. bezpieczeństwa internetowego i oprogramowania interaktywnego, który funkcjonuje w ramach Zespołu ds. przeciwdziałania dyskryminacji nieletnich w elektronicznych środkach masowego przekazu, powołanego przez Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania, Panią Elżbietę Radziszewską. Uczestniczyłem w tym posiedzeniu reprezentując Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji.

Jak widać w podlinkowanym wyżej materiale - w ramach Zespołu zawiązały się różne podzespoły. Kluczowe znaczenie ma chyba podzespół ds. zmian legislacyjnych. Do niego trafiają wnioski z prac innych podzespołów, w tym - jak przypuszczam - wnioski z prac podzespołu ds. bezpieczeństwa internetowego i oprogramowania interaktywnego. Spotkanie tego ostatniego odbyło się w zeszłym tygodniu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W czasie spotkania dyskutowano o dwóch problemach: o strategii działania na rzecz odpowiedniego oznaczania gier komputerowych i wideo w Polsce (por. dział gry niniejszego serwisu) oraz o zasadach bezpieczeństwa serwisów społecznych (por. dział dobre praktyki niniejszego serwisu). Poniżej krótka relacja, którą napisałem w celu opublikowania jej na stronach PIIT (Po posiedzeniu podzespołu ds. bezpieczeństwa internetowego i oprogramowania interaktywnego). Prezentuję ją również tutaj, by wzbudzić dyskusję na temat poruszanych w czasie spotkania zagadnień i tez:

Czy istnieje potrzeba wprowadzenia ustawowego obowiązku oznaczania gier komputerowych oraz gier wideo w taki sposób, by kupujący mogli dowiedzieć się z takich oznaczeń o potencjalnych zagrożeniach dla dzieci, o występowaniu scen przemocy czy nagości? Możliwe są trzy warianty: rekomendowanie wprowadzenia ustawowego obowiązku oznaczania gier oraz ustawowe określenie standardu takiego oznaczania, rekomendowanie ustawowego obowiązku oznaczania gier i pozostawienie określenie standardu samoregulacji branży producentów i dystrybutorów gier oraz trzeci wariant: pozostawienie tej kwestii samoregulacji, bez ustawowego odnoszenia się do niej w ustawie szczególnej.

Pierwszy i podstawowy problem, który był przedmiotem dyskusji, to niemożność określenia czym jest "gra". Skoro nie można w sposób jednoznaczny określić czym jest gra, która ma być ewentualnie oznaczana i taki obowiązek ma wynikać z ustawy, to w przypadku wprowadzenia takiego obowiązku powstaje duże ryzyko niekompletnej regulacji lub nadregulacji. W chwili obecnej - jak poinformowano w czasie spotkanie - praktycznie wszyscy polscy producenci gier oraz znaczna część dystrybutorów przystąpiła do porozumienia pn. "Rynek gier komputerowych i konsolowych bezpieczny dla osób niepełnoletnich", na mocy którego zadeklarowano przyjęcie jednolitego systemu oznaczeń gier PEGI (Pan European Game Information).

Poszukując ustawowego wsparcia dla krystalizującej się w Polsce samoregulacji na rynku gier warto wskazać ustawę z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171 poz. 1206 z 2007 r.), zgodnie z którą działaniem wprowadzającym w błąd (co jest uznane za nieuczciwą praktykę rynkową, a więc jest zakazane) może być nieprzestrzeganie kodeksu dobrych praktyk, do którego przedsiębiorca dobrowolnie przystąpił, jeżeli przedsiębiorca ten informuje w ramach praktyki rynkowej, że jest związany kodeksem dobrych praktyk. W przypadku, gdy rynek gier stworzy stosowny kodeks dobrych praktyk, a przystępujący do niego przedsiębiorcy (producenci i dystrybutorzy) będą informować o tym fakcie konsumentów - taka sytuacja prawna ma – zdaniem Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji - wystarczające oparcie w już istniejącym porządku prawnym. Dlatego w toku prac PIIT skłania się do trzeciego z zaproponowanych wyżej wariantów.

Odnośnie dyskusji na temat serwisów społecznościowych zasygnalizowano problem polegający na niemożności określenia czym "serwis społecznościowy" jest. Dziś nie ma wystarczających podstaw prawnych do formułowania szczególnego rozróżnienia między "serwisem internetowym", "portalem", "serwisem społecznościowym". W trakcie dyskusji podniesiono m.in., że funkcją serwisu internetowego (jakkolwiek będziemy do niego podchodzili na gruncie ewentualnie formułowanych definicji) jest skupianie wokół takiego środka społecznej komunikacji pewnej społeczności, a zatem praktycznie każdy serwis internetowy można uznać za "serwis społecznościowy". W Polsce działanie serwisów internetowych regulowane jest ustawą z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji w sposób aktywny bierze udział w dyskusji na temat nowelizacji tej ustawy.

Zdaniem PIIT jasne postanowienia tej regulacji przyczynią się zarówno do zwiększenia pewności obrotu gospodarczego, jak również do poprawienia bezpieczeństwa użytkowników serwisów internetowych.

Z powodu niepełnej reprezentacji w czasie spotkania podzespołu serwisów, które przez organizatorów prac podzespołu zostały uznane za "serwisy społecznościowe" - uznano, że prace związane z tą problematyką zostaną podjęte po wysłuchaniu stanowiska tego środowiska.