Zastosowanie internetu w prawie

W serwisie VaGla.pl Prawo i Internet dostępna jest praca magisterska autorstwa Artura Kolesińskiego pt.:"Zastosowanie Internetu w prawie". Zapraszam do lektury oraz do nadsyłania opracowań.

Uniwersytet Szczeciński w Szczecinie, Wydział Prawa i Administracji, Katedra Prawa Konstytucyjnego i Integracji Europejskiej.

Artur Kolesiński

Praca magisterska napisana pod kierunkiem naukowym Dra hab. prof. US Andrzeja Bałabana; Szczecin 2001. Niniejszy dokument zawiera jedynie wybór z pracy. Cała praca znajduje się w pliku mgr_a_kolesinski.pdf (ok. 2 Mb). Uwagi dotyczące cytowania:
Artur Kolesiński, "Zastosowanie Internetu w prawie." Szczecin 2001 http://www.vagla.pl

SPIS TREŚCI:

Rozdział I. Zagadnienia wstępne

Rozdział II. Wpływ Internetu na prawo międzynarodowe oraz prawo Unii Europejskiej
1. Prawo międzynarodowe
- Organizacja narodów Zjednoczonych
- OECD i G8
- Prawa autorskie
2. Internet w Unii Europejskiej
- Społeczeństwo informacyjne
- E- commerce
- Prawa autorskie
- Podpis elektroniczny

Rozdział III. Zastosowanie Internetu w polskim prawie publicznym
1. Prawo Konstytucyjne
- Podstawowe prawa i wolności obywatelskie
- E-demokracja
2. Prawo Karne materialne
- Zagadnienia ogólne i rodzaje przestępstw
- Pornografia w Internecie
- Hacking
- Kradzież programu komputerowego i Oszustwa komputerowe
- Inne przestępstwa
3. Prawo Karne procesowe
- Zagadnienia wstępne
- Czynności procesowe
- Dowody
- Podsłuch telekomunikacyjny i elektroniczny
4. Prawo Prasowe
- Internet a prasa
- Reklama w sieci
- Prasa w Internecie i jej cenzura
5. Prawo Finansowe
- Prawo podatkowe
- Prawo bankowe
- Pozostałe działy prawa finansowego

Rozdział IV. Zastosowanie Internetu w polskim prawie prywatnym
1. Prawo pracy
- Przepisy kodeksu pracy a Internet
- Telepraca
2. Prawo cywilne materialne
- Oświadczenie woli
- Zawieranie umów przez Internet i ich rodzaje
- Forma pisemna
- Podpis elektroniczny
- Ochrona konsumentów
- Dobra osobiste w Internecie
3. Postępowanie cywilne
- Pisma procesowe
- Doręczenia
- Dowody
4. Prawo autorskie
- Przedmiot i podmiot prawa autorskiego
- Eksploatacja i wprowadzenie utworu do sieci
- Dozwolony użytek
* Dozwolony użytek publiczny
* Użytek osobisty
- Umowy, tworzenie i eksploatacja produktów multimedialnych

Rozdział V. Adresy internetowe, bazy danych i ich ochrona
1. Domeny internetowe
- Uwagi wstępne oraz znaki towarowe
- Nieuczciwa konkurencja
2. Ochrona baz danych
- Bazy danych i ich ochrona w różnych uregulowaniach
- Ochrona baz danych w Unii Europejskiej

Zakończenie

Wykaz aktów prawnych
1. Dokumenty polskie
2. Dokumenty zagraniczne
- Akty prawne i inne dokumenty Unii Europejskiej
- Akty prawne innych państw i organizacji
3.Orzecznictwo

Bibliografia
3. Wydawnictwa zwarte
4. Czasopisma
5. Inne
6. Spis tabel

Wstęp

Internet stanowi przedmiot zainteresowania ze strony między innymi ekonomistów, polityków, socjologów i językoznawców. Grono nauk, na które wywiera on wpływ stale ulega zwiększeniu. Niniejsza praca dotyczy wpływu sieci komputerowej zwanej Internetem na prawo. Jak będziemy mieli okazję się przekonać owe oddziaływanie przebiega nie tylko w jedną stronę. Prawo także determinuje zmiany zachodzące w sieci.

Stosunkowo szybko dostrzeżono korzyści jakie może on przynieść, gdy zastosujemy go w wielu dziedzinach prawa. Postawiłem sobie jednak obok ukazania owych szans i korzyści za zadanie przedstawienie również problemów-zagrożeń, które sieć niesie ze sobą. Rola Internetu w prawie będzie się zwiększać. Dziś można powiedzieć, iż dostrzegamy owe przemiany lecz nie możemy w pełni ich docenić oraz przewidzieć ich skutków. Informacja w XXI wieku odgrywać będzie kluczową rolę. Internet to wręcz uosobienie informacji - szybkiej, skutecznej i obiektywnej.

Praca ta stara się choć w niewielkim stopniu przedstawić reakcję legislacji na te zdarzenia. Jak z każdą nowością tak i w przypadku Internetu należy "przetrzeć drogę", "utorować szlak" - stworzyć uniwersalne rozwiązania, które będą na tyle elastyczne, aby ułatwiły rozwój tego medium nie zaś go zahamowały. Niejednokrotnie na łamach niniejszej pracy ukazuję toczące się spory wokół zasad tworzenia środowiska prawnego dla sieci. Różnorodność pojmowania wolności i prawa do informacji i słowa stanowi tu poważny problem. Możemy powiedzieć, iż właśnie te wartości są główną zasadą rządzącą Internetem. Dlatego też tak ważne jest prawo konstytucyjne w tej materii.

Jak jednak określić Internet? Jaka jest jego historia? Trudno sobie wyobrazić i niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę, iż korzenie Internetu sięgają zimnej wojny. Kamieniem węgielnym było stworzenie w 1957 roku w Departamencie Obrony Stanów Zjednoczonych projektu ARPA . Szybko przekonano się, iż połączenie wielu komputerów (znajdujących się w wielu, różnych miejscach) stanowi swoistą rewolucję informatyczną. Nastąpiło to w roku 1969 i od tego czasu możemy datować początek Internetu. Zacytuję tu wypowiedź profesora Leonarda Kleinrock'a z uniwersytetu UCLA z tegoż roku: "Dziś sieci komputerowe są w fazie niemowlęctwa. Ale gdy dorosną [...], pewnie będziemy świadkami rozwoju branży sieciowej użyteczności publicznej, która tak jak dziś energetyka czy telekomunikacja będzie świadczyć usługi dla biur i domów w całym kraju".

Od tego czasu datujemy gwałtowny rozwój sieci. W 1971 roku Ray Tomlinson opracował program do poczty elektronicznej (e-mail). Dziś jest ona najczęściej obok WWW stosowana przez użytkowników sieci (Forrester Reaserch szacuje, iż w 2005 r. w Internecie będzie codziennie (!) krążyć 5 mld elektronicznych listów) . Pierwsza domena internetowa (DNS- Domain Name System) pojawiła się w roku 1985- symbolics.com i od tego momentu ich ilość arytmetycznie zaczęła wzrastać.

Kolejnym wydarzeniem w powiększającej się sieci był wirus, który zainfekował 6600 komputerów (rok 1988). To był dopiero początek. Z czasem wraz z przyrostem liczy komputerów połączonych siecią (dziś są to już nie tylko komputery osobiste) skala wyrządzonych szkód i ilość zarażonych komputerów jest nieporównywalna. Prawdziwą rewolucją było stworzenie technologii WWW - World Wide Web (która jest dziś niemal synonimem Internetu). Wymyślona w 1989 r. przez Tim'a Berners Lee zaczęła działać na dobre w roku 1991 momentalnie przynosząc ze sobą nową jakość w sieci. Rozwój właśnie WWW sprawił, iż srały się możliwe technicznie takie przedsięwzięcia jak handel elektroniczny czy chociażby e-prasa. Tak w olbrzymim skrócie wygląda historia tego nowego medium.

W niniejszej pracy często będziemy mogli spotkać się (już się spotkaliśmy) z synonimami słowa Internet. Zamiennie stosuję tu takie określenia jak sieć oraz cyberprzestrzeń. Wyraźnie należy odróżnić od Internetu - Intranet, który jest siecią wewnętrzną - zamkniętą. Duże trudności stwarza słownictwo techniczne związane z technologiami komputerowymi czy teraz także z samym Internetem. Często obok oryginalnych nazw posługuję się ich spolszczonymi wersjami (np. e-mail to list elektroniczny, poczta elektroniczna, e-commerce to e-handel, czy elektroniczna gospodarka, a z drugiej strony jest hacking nie mający polskiego odpowiednika). Jak widzimy na ostatnim przykładzie czasami nie można znaleźć polskiej wersji danego wyrazu. Wskazuje to dobitnie na charakter sieci, która stanowi wszak medium globalne (i najczęściej używanym językiem jest język angielski).

Praca niniejsza zawiera 5 rozdziałów łącznie z zagadnieniami wstępnymi. Wyodrębniłem zagadnienia prawa międzynarodowego oraz prawa Unii Europejskiej ze względu na istotność owych rozwiązań, które niewątpliwie mają wpływ na rozstrzygnięcia prawne dokonujące się w naszym kraju. Rozdział II zawiera mianowicie opracowane w skrócie dwa podrozdziały ukazujące związek Internetu z prawem międzynarodowym i prawem Wspólnot Europejskich. Poświęciłem dużo uwagi standardom przyjętym przez "15", gdyż Polska w ramach spełniania kryteriów członkowskich wstępowania do Unii będzie musiała dostosować swe prawo właśnie pod kątem zastosowanych w Unii Europejskiej. Kolejne dwa rozdziały (Prawo publiczne i prawo prywatne) zasługują na szczególną uwagę. Na wstępie muszę wytłumaczyć dlaczego zastosowałem ów a nie inny podział polskiego prawa na owe dwa podzbiory. Sam podział wywodzi się od prawnika rzymskiego D. Ulpianusa (170-228), który w słynnym zbiorze Corpus Iuris Civilis stwierdził, że prawo publiczne służy ochronie bytu państwa rzymskiego, a prawo prywatne służy ochronie korzyści jednostki.

Owe podzbiory wyodrębnia się na postawie różnych kryteriów:
- pozycji podmiotów związanych stosunkami prawnymi wyznaczonymi przez obowiązujące normy,
- rodzaju interesów chronionych przez normy prawne,
- rodzaju środków ochrony prawnej oraz sposobu korzystania z nich w celu zabezpieczenia realizacji obowiązujących norm.

Dzięki tym kryteriom wydziela się trzy zasadnicze gałęzie prawa:
- prawo cywilne,
- prawo karne,
- i prawo administracyjne.

W części pracy szeroko poruszyłem problematykę Internetu w prawie karnym (Rozdział III) oraz prawa cywilnego (Rozdział IV). Zwraca uwagę brak w tym gronie prawa administracyjnego. Konieczne w tej kwestii jest kilka słów wyjaśnienia.

Nieobecność tej gałęzi prawa wcale nie dowodzi braku jego związku z Internetem. Wręcz przeciwnie. Są one rozległe i stale się zwiększają. Włączenie jednak prawa administracyjnego stanowiłoby nie lada wyzwanie lecz mogłoby urosnąć do rozmiarów całkiem oddzielnej pracy. Dodać także wypada, iż prawo administracyjne cechuje się bardzo specyficzną naturą, która jest odmienna od innych gałęzi prawa. Ramy pracy nie pozwoliły mi podobnie jak w przypadku prawa administracyjnego na dokładne przedstawienie problematyki ochrony dóbr osobistych w sieci oraz ochrony danych osobowych a także innych gałęzi prawa. Szczególnie te dwie ważne kwestie w przypadku Internetu nabierają znaczenia. Wyodrębnienie i klasyfikacja różnych gałęzi w podzbiory jest często kontrowersyjne. Samo wyróżnienie gałęzi prawa ma charakter czysto praktyczny. Zaliczenie określonych przepisów do którejś z wyróżnionych gałęzi posiada tę istotną doniosłość praktyczną, że przepisy te będą interpretowane i stosowane zgodnie z przyjętymi w danej gałęzi zasadami prawa i w taki sposób, iżby zapewnić zgodność prakseologiczną i powiązania funkcjonalne z innymi normami tej gałęzi prawa . Nie inaczej jest w mej pracy.

Sporne jest rozumienie prawa karnego i prawa pracy. W tych przypadkach zdecydowałem się je umieścić w dwóch różnych podzbiorach i właśnie w takich z wymienionych wyżej względów. Rozdział ostatni poprzedzający zakończenie nawiązuje do problematyki czysto internetowej. Bazy danych zrewolucjonizowała sieć a adresy internetowe są właśnie jej produktem. Ta ważna kwestia wymagała wyodrębnienia i zaakcentowania odrębności oraz ich znaczenia. Znaczenia, które jest zasadnicze w przypadku sieci komputerowych. Samo zakończenie stanowi próbę podsumowania rozważań zawartych w pracy oraz wskazania wniosków wypływających z przedstawionej problematyki. Całość zamyka spis literatury, która była mi pomocna w opracowaniu niniejszej pracy. Podkreślę jednak zasadniczy wpływ na niniejszą pracę książki Janusza Barty oraz Ryszarda Markiewicza Internet a prawo. Ta bodajże jedyna zbiorcza praca odnośnie związków Internetu z prawem miała decydujące znaczenie przy wyborze przeze mnie tematu.

Zwracają uwagę podane przeze mnie źródła zaczerpnięte z Internetu. Trudno byłoby oprzeć się tylko i wyłącznie na "tradycyjnych" źródłach materiałów szczególnie pisząc o Internecie. Warto przed przystąpieniem do lektury oraz w jej trakcie uwzględnić pięć kluczowych zagadnień:
a) Internet jako całość nie stanowi przedmiotu własności;
b) Posiada on globalny charakter. Dane wprowadzone w jednym miejscu natychmiast stają się dostępne we wszystkich miejscach, do których dociera Internet;
c) Rozwój Internetu jest zdumiewający. W styczniu 1998 r. zarejestrowanych było 107 mln użytkowników, a już w 2001 r. było ich ok. 414 mln;
d) Procesy zachodzące w sieci są aterytorialne, trudno je przypisać do określonego obszaru państwowego;
e) Zachodzi splatanie się i przenikanie systemów komunikacji, telewizji kablowej, telefonów (telefonów komórkowych przede wszystkim), faksów, sieci komputerowych i mediów elektronicznych i audiowizualnych. Następuje splatanie się informatyki i telekomunikacji.

Pamiętajmy o tych okolicznościach, gdy będziemy śledzić wpływ Internetu na prawo. Pamiętajmy w trakcie lektury także i o tym, iż praca zawiera przykładowe związki Internetu z niektórymi gałęziami prawa. Przy wyborze metody przybliżenia tych właśnie a nie innych i ich związków z Internetem kierowałem się doniosłością i charakterem wpływu na prawo. Praca nie stanowi zbiorczego i wyczerpującego przedstawienia tej problematyki. Można powiedzieć, iż jest niejako wstępem i ogniskuje naszą uwagę na najbardziej istotnych zagadnieniach. Praca niniejsza uwzględnia stan prawny na dzień 01. maja 2001 roku.

Bibliografia

Wydawnictwa zwarte:

1. Adamski A, Prawo karne komputerowe, Warszawa 2000.
2. Adamski A., Przestępstwa komputerowe w nowym kodeksie karnym,[w:]Nowa kodyfikacja karna. Kodeks Karny, krótkie komentarze. Zeszyt 17, Warszawa 1998.
2. Barta J., Markiewicz R., Internet a prawo, Kraków 1998.
3. Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 1998.
4. Barta J., Markiewicz R., Komentarz do ustawy o prawie autorskim (...), Warszawa 1995.
5. Chmiela W., Systemy elektroniczej bankowości i cyfrowej płatności, Warszawa 1999.
6. Chobot A., Nowe formy zatrudnienia, Warszawa 1997.
7. Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 1998.
8. Grajewski J., Peprzycki L.K, Kodeks Postępowania Karnego z komentarzem, Sopot 2000.
9. Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 1999.
10. Kocot W., Zawieranie umów sprzedaży według Konwencji Wiedeńskiej, Warszawa 1998.
11. Majchrzycka-Guzowska A., Finanse i prawo finansowe, Warszawa 1998.
12. Nowacki J., Prawo publiczne - prawo prywatne, Katowice 1992.
13. Nowa kodyfikacja karna. Krótkie komentarze, Warszawa 1997.
14. Kodeks postępowania cywilnego - komentarz tom I , pod red. K. Piaseckiego, Warszawa 1999.
15. Kodeks Cywilny Komentarz Tom I pod red. K. Pietrzykowskiego, Warszawa 1999.
16. Pyzioł W., Prawo bankowe- komentarz- praca zbiorowa, Warszawa 1999.
17. Radwański Z., Prawo cywilne- część ogólna, Warszawa 1999.
18. Redelbach A., Wstęp do prawoznawstwa, Poznań 1996.
19. Skubisz R. (red.): Internet- problemy prawne, Lublin 1999.
20. System prawa cywilnego tom I, część ogólna, Wrocław, Warszawa, Gdańsk, Łódź 1985.
21. Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 1997.
22. Zieliński A., Postępowanie cywilne, Warszawa 2000.

Czasopisma:

1. Adamczyk M., Elektroniczny podatek, tygodnik "Wprost" z 16.04.2000.
2. Adamski A., P.S./1998/11-12/149.
3. A.my, PIT wysłany mailem, "Rzeczpospolita" z dn. 20.04.2001.
4. Ćwiklak D., Bienias T., konsultacja Donajski J. Encyklopedia Internet 1/ Narodziny sieci, MAGAZYN nr 5 dodatek do Gazety Wyborczej nr 28, 2000/02/03.
5. Domaszewicz Z., Plamy w sieci, "Gazeta Wyborcza" z dn. 15.09.2000.
6. Fedorowicz H., Wycofać się łatwo, lecz trzeba wiedzieć kiedy, "Rzeczpospolita" z dn. 04.01.2001.
7. Gajos, Niech rozsądzi nas arbiter, "Rzeczpospolita" z dn. 30.11.2000.
8. Giziński J., Strażnicy sieci, "Wprost" z dn. 21.05.2000.
9. Hoeren Th., The Green Paper on Copyright and Related Rights in the Information Society, EPIR 1995/10, s.514.
10. Jermiołowski A., Sieciowy terroryzm, "Rzeczpospolita" z dn. 10.02.2000.
11. Kamiński R., Internet poza prawem, "Wprost" z 20.01.2000.
12. Karolek J., Elektroniczni obywatele, "Wprost" z 22.02.2000.
13. Knoppek K., Wydruk komputerowy jako dowód w procesie cywilnym, "Państwo i Prawo" 1993/2/54.
14. Kort K., Dzikie osadnictwo w sieci, "Gazeta Wyborcza" z 06.03.2000, przedruk z "Wall Street Journal Europe".
15. Kościelniak P., Zamiast kaset i kompaktów, "Rzeczpospolita" z 16.03.2000.
16. Kościelniak P., Porno problem, "Rzeczpospolita", 16.03.2000.
17. Kościelniak P., Filmy na życzenie, "Rzeczpospolita" z dn. 28.12.2000.
18. Kuresz K., Papiery wartościowe przez Internet, "Rzeczpospolita" z 26.07.2000.
19. Kurzępa B., Kontrola i utrwalanie rozmów telefonicznych wg k.p.k., Prok. I PR. 1999/3/77.
20 Lewandowska J., Ciekawość przyczyną zwolnienia, "Rzeczpospolita" z dn. 26.02.2001.
21. Makarenko V. TV Internet- oferta polskich stacji telewizyjnych,, "Gazeta Wyborcza" z 27.12.2000.
22. Makarenko V., TV Internet, "Gazeta Wyborcza" z 27.12.2000.
23. Makarenko V. Najpierw Kraków i Warszawa, wywiad z E.Kurek. "Gazeta Wyborcza" z 27.12.2000.
24. Maniecki M., Szanse i zagrożenia, "Teleinfo" z 25.09.2000 r., nr 39/2000, s.33.
25. Marciński , W. E-rady dla Europy, "Teleinfo" z 25.09.2000 r., nr 39/2000, s.33-34.
26. Matlak A., Prawo autorskie i prawa pokrewne w społeczeństwie informacyjnym z punktu widzenia projektu nowej dyrektywy Unii Europejskiej, "Radca Prawny" 01/2001.
27. Mikołajewska B., Sieć na sieć, "Polityka" z dn. 28.10.2000.
28. Myczkowska , A. Bank www, "Rzeczpospolita" z 26.07.2000.
29. Myczkowska A., Rachunek w sieci, "Rzeczpospolita" z 15.11.2000.
30.Myczkowska A., Banki przejmują odpowiedzialność, "Rzeczpospolita" z 09.02.2001.
31. Myczkowska A., Dobrze tylko dla banków, "Rzeczpospolita z 17-18.02.2001.
32. Niklewicz K., Najpierw prawo, potem boom, "Gazeta Wyborcza" z 10.04.2000.
33. Ożogalska J., Prawne problemy posługiwania się adresami (domenami) internetowymi w obrocie gospodarczym, "Radca Prawny" 01/2001.
34. Palarczyk J., Jak podzielić złote jajo, "Gazeta Wyborcza" z 09.03.2000.
35. Pawlicki J., Jak dogonić Amerykę, "Gazeta Wyborcza" z 24.03.2000.
36. R. Perera, A step closer to becoming law, "Infoworld" z 25.04.2001.
37. Raszkowska G., Nie w biurze i nie na etacie, "Rzeczpospolita" z dn. 13.12.2000.
38. Rybarczyk M., Tu Wielki Brat, "Gazeta Wyborcza" z 04.12.2000.
39. Seib G.E., Vandehei J., Amerykańskie pospolite ruszenie na rzecz opodatkowania sieci, "Wall Street Journal", przetłum. przez J. Skup, "Gazeta Wyborcza" z 03.07.2000.
40. Sitnicki I., Srebrny M., Jak podpisuje się świat, "Rzeczpospolita" z 09.02.2001.
41. Sitnicki I., Srebrny M., Nie taki diabeł straszny jak go malują, "Rzeczpospolita" z 08.02.2001.
42. Sowela G., Zmi.ana adre.su, "Rzeczpospolita" z dnia 23.11.2000.
43. Stosio A., Kto kliknie więcej, "Rzeczpospolita" z 03.01.2000.
44. �widerek T. , Mniej odwiedzających mniej pieniędzy, "Rzeczpospolita" z dn.11.02.2000.
45. �wierczyński M., Jak napój z automatu, "Rzeczpospolita" z 30.11.2000.
46. Urbański K.B., Chroń swój komputer, "Rzeczpospolita" z dn.15.05.2000.
47. Wojciechowski J., Despotom nie, "Rzeczpospolita" z dnia 28.11.2001.
48. Zakrzewski R.: art. M.Prawn. 1998/10/378.
49. R. Zasuń, Fiskus królowej Beatrycze, "Gazeta Wyborcza" z 11.12.2000.
50. Ziętkiewicz, Chroń go sam, "Rzeczpospolita" z dn. 20.02.2001.
51. ZUM, Niebanalne bannery, "Gazeta Wyborcza" z dn. 30.10.2000.
52. Zwierzchowski Zb., Rozkradana informatyka, "Rzeczpospolita" z 26.05.2000.

Inne.

1. J. Barta, R. Markiewicz, Ochrona baz danych w systemie prawa autorskiego - stan obecny i perspektywy, materiały konferencyjne "Infobazy '97 bazy danych dla nauki", s. 23.
2. A Brief History of the Internet,na stronie WWW: http://www.isoc.org/internet/history/brief.html.
3. Computer- Related Crime: Recomendation No.R(89)9 on the computer related crime and final report of the European Committee on Crime Problems. Council of Europa, Strasbourg 1990.
4. Copper J., E-commerce: impact and policy challenges ECO/WKP(2000)25
5. Creed A., Australian state may bring courts procedures online, "Newsbytes", 04.01.2001. http://www.newsbytes.com/news/01/160072.html.
6. Dryden J., The work of the OECD on Electronic Commerce.
7. Global Information Infrastructure- Global Information Society- GII-GIS Policy Recomendations for action OECD 1997.
8. Kliś M., Martiuszek T., Przestępstwa elektroniczne, tekst dostępny na serwerze www.vagla.eu.org.
9. Kliś M., Przestępczość w Internecie. Zagadnienia podstawowe, s.12, dokument dostępny w Internecie na serwerze www.vagla.eu.org.
10. Konarski X., Prawo cywilne a Internet, "Biznesnet" z 17.10.2000 r., artykuł dostępny na stronie: http://www.biznesnet.pl/index.phtml?pg=ebiz&a=455
11. Loundy D.J., A Primer on Trademarks Law and Internet Addresses, 15 John Marshal J. Of Computer and Info Law 465(1997).
12. OECD Progresses Towards Achieving on International Consensus on the TAX Treatment of E-Commerce, Paryż 12.02.2001 r. www.oecd.org/media/relase/nw01-15a.htm.
13. Satko J., glosa OSP 199/3/66 do postanowienia SN z dn. 20.10.1998, III Kz 182/98.
14. Towards A Global Information Society G 8 Global Information Society Pilot Projects Final Report.