Tezy i tezy alternatywne w dyskusji o własności intelektualnej

Komisja Europejska przygotowała Komunikat zawierający strategię w obszarze praw własności intelektualnej, a zatytułowaną "Jednolity rynek dla praw własności intelektualnej". W globalnej dyskusji na temat wyzwań niesionych przez rozwój technologii komunikacyjnych pojawia sie nowe narzędzie: strategiczny raport alternatywny. Oto organizacja European Digital Rights (EDRi) przygotowała taki alternatywny raport: "European Digital Rights. Shadow IPR Strategy Report". Kraje członkowskie konsultują teraz dokumenty opublikowane przez Komisje i istnieje potencjał zainteresowania mediów tym faktem. Powstała jednak konkurencja idei. Polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (które do 3 czerwca czeka na wstępne uwagi) może nagle otrzymać wiele komentarzy i opinii, które prezentują odmienny - w stosunku do komisyjnego - punkt widzenia. Oczywiście tylko wówczas, gdy obywatele zechcą wziąć udział w konsultacjach, co wcale nie jest oczywiste.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Departamentu Własności Intelektualnej i Mediów MKiDN zaprosił do konsultacji opublikowanych w bieżącym tygodniu trzech dokumentów Komisji Europejskiej dotyczących prawa własności intelektualnej:

• Komunikatu KE zawierającego "Jednolity rynek dla praw własności intelektualnej" zawierajacego strategię w obszarze praw własności intelektualnej (PDF)
• Projektu dyrektywy w sprawie dzieł osieroconych (PDF)
• Projektu rozporządzenia w sprawie przekazania Urzędowi ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego spraw z zakresu (PDF)

Ministerstwo oczekuje, że uczestnicy konsultacji (właśnie sprawdzam na stronach ministerialnych, czy gdzieś to w ogóle ogłoszono) przekażą wstępne uwagi i sugestie do dnia 3 czerwca br., a pełne stanowiska do dnia 30 czerwca br. (na adres mailowy mdydo[at]mkidn.gov.pl oraz na faks +22 8273458). Przypominam, że rozwiązanie kwestii "utworów osieroconych" ma być polskim sukcesem w czasie naszej prezydencji (por. Duża, kompleksowa nowelizacja prawa autorskiego i utwory osierocone).

Dla tych, którzy chcieliby poznać alternatywę - jest też przywołany we wstępie raport EDRi:

• European Digital Rights. Shadow IPR Strategy Report (PDF)

Jest też notatka prasowa organizacji: European IP policy is crippling the European digital economy.

W tej dyskusji zaczyna robić się interesująco.

Gdybym miał wybrać i skrytykować jedną z tez, która znalazła się w projekcie raportu Komisji, to odniósłbym się do podrozdziału "3.3.3. User-generated content". Na świecie są miliardy twórców. Nie ma czegoś takiego, jak "user-generated content". Nie można dzielić twórców na tych przez wielkie "T" i małe "tfu" (por. Kampania społeczna na rzecz certyfikacji Twórców). A tak właśnie sugeruje się w raporcie Komisji, kiedy mowa tam o ""amateur" users whose UGC is created for non-commercial purposes". Oczywiście można nagle proponować taki podział, ale wówczas pojawiają się rysy na aksjologii systemu prawnego.

Jeśli myślimy o twórczości, to nie ma tam amatorów i profesjonalistów. Nie ma mas i elity. Tworzą wszyscy i wszyscy powinni być w ten sam sposób chronieni. To oczywiście może oznaczać coś niepokojącego dla modeli biznesowych: skoro model ochrony prawa autorskiego się nie sprawdza, to zamiast zabierać prawa "użytkownikom" i "amatorom", należałoby zliberalizować cały reżim - dla wszystkich uczestników życia społecznego.