Jurysdykcja krajowa, czyli nie dowiemy się zbyt wiele o sprawie przeciwko Google

Minął już miesiąc od momentu, gdy Gazeta Prawna napisała, że Google można pozwać w Polsce i zrelacjonowała "precedensowe orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Łodzi". Ja mam kłopot. Mój kłopot wynika z tego, że rozprawy w opisanej tam sprawie mają wyłączoną jawność. Tak na prawdę zatem nie ma jak sprawdzić, co powiedział Sąd Okręgowy czy Sąd Apelacyjny w Łodzi. Nie znam też sygnatur. Sprawa ta ma spore znaczenie dla polskiego prawa karnego, a to m.in. dlatego, że "na jej kanwie" wprowadzono w polskim Kodeksie karnym przestępstwo związane z utrwalaniem "wizerunku nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej" oraz rozpowszechnianiem takiego wizerunku. Same wydarzenia, które spowodowały postępowanie (podstępne nagranie dziewczyny i opublikowanie nagrania w Sieci wraz z jej nazwiskiem, etc.), są - w moim odczuciu - obrzydliwe. Tymczasem toczy się w Polsce proces dotyczący linków, wyszukiwarki i potencjalnych naruszeń/zagrożeń dóbr osobistych.

W toczącej się sprawie chodzi o ochronę dóbr osobistych na gruncie przepisów kodeksu cywilnego (jak wspomniałem: wcześniej nie było przepisów karnych). Gazeta Prawna w tekście Google można pozwać w Polsce przywołuje wypowiedzi adwokata dziewczyny, który to adwokat komentuje oddalenie przez Sąd Apelacyjny I Wydział Cywilny w Łodzi zażalenia Google. Spółka domagała się - jak można wywnioskować z dostępnych materiałów - odrzucenia pozwu. Komentarza Google do tej sprawy nie ma, a to m.in. dlatego, że - jak wspomniałem - Sąd Okręgowy w Łodzi wyłączył jawność.

Wydaje się, że pozwana (spółka) ma siedzibę w USA. Można też jedynie spekulować na temat podstawy uznania jurysdykcji sądu krajowego. Być może chodzi o o 1103⁷ Kodeksu postępowania cywilnego:

Sprawy rozpoznawane w procesie, inne niż wymienione w art. 1103¹–1103⁶, należą do jurysdykcji krajowej także wtedy, gdy dotyczą:

1) zobowiązania wynikającego z czynności prawnej, które zostało wykonane albo ma lub miało być wykonane w Rzeczypospolitej Polskiej;

2) zobowiązania niewynikającego z czynności prawnej, które powstało w Rzeczypospolitej Polskiej;

3) działalności znajdującego się w Rzeczypospolitej Polskiej zakładu lub oddziału pozwanego;

4) roszczenia o prawo majątkowe, a pozwany ma majątek w Rzeczypospolitej Polskiej lub przysługują mu prawa majątkowe w Rzeczypospolitej Polskiej o znacznej wartości w stosunku do wartości przedmiotu sporu;

5) przedmiotu sporu znajdującego się w Rzeczypospolitej Polskiej;

6) spadku po osobie, która w chwili śmierci miała miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej.

Generalna zasada wynika z art. 1103 KPC, zgodnie z którym:

Sprawy rozpoznawane w procesie należą do jurysdykcji krajowej, jeżeli pozwany ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu albo siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej.

Jeśli pozwano amerykańską spółkę Google, to generalna zasada raczej nie będzie miała zastosowania.

A dlaczego pozwano Google? Wydaje się, że dlatego, że w wynikach wyszukiwania nadal można znaleźć linki do nagrań, jeśli hasłem wyszukiwawczym jest imię i nazwisko pokrzywdzonej dziewczyny. To zaś - jak może twierdzić strona powodowa (spekuluję, bo przecież nie znam tez pozwu, ani innych dokumentów w tej sprawie) - może powodować możliwość dochodzenia roszczeń od każdego, kto powoduje, że dobra osobiste są zagrożone lub naruszane (por. Nazwiska w domenach w Polityce i co mam zamiar zrobić, Odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych w "przedruku" internetowym, Uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu (sygn. I A Ca 1202/09)).

Tematyka ochrony dóbr osobistych interesuje mnie zawodowo i naukowo. Odnotowuję (chociaż z poślizgiem i bez precyzji, której wymagałoby rzetelne przedstawienie sporu) relacjonowane przez media rozstrzygnięcie pewnej kwestii, ale mam świadomość, że z racji przedmiotu sporu nie będę miał zbyt wielu informacji na temat stanowisk sądu. Dziewczyna już swoje przeżyła i medialne roztrząsanie procesu byłoby prawdopodobnie dodatkowym obciążeniem. Gdy sprawa się zakończy być może będzie więcej informacji na temat stanowisk sądu. Będą one pewnie dość ważne, chociaż opinia publiczna nie będzie śledzić przebiegu samego procesu.