Czerwone maki i wątek bawarski

Ponoć rząd bawarski "wyraził gotowość" przekazania praw autorskich na rzecz Polski do melodii pieśni "Czerwone maki na Monte Cassino". W doniesieniu serwisu Deutsche Welle czytam nawet o "uwolnieniu praw autorskich". Nie wiem, jak by miało wyglądać owo uwolnienie, ponieważ nie znam drogi do uzyskania takiego skutku (chyba, że melodia stanie się materiałem urzędowym i w ten sposób "nieutworem"). Natomiast ową deklarację odnotowuję, ponieważ w serwisie pisałem o historii "Czerwonych maków" w kontekście "wydania" płyty przez Kancelarię Prezydenta i publikowaniem plików mp3 na prezydenckich stronach. Wówczas przejrzałem umowy, jakie zawierało Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, a które to umowy nie wyszczególniały nawet nazw publikowanych utworów, jak też artystycznych wykonawców tychże.

Materiał o "uwolnieniu" można przeczytać pod tytułem Rząd Bawarii: Uwalniamy prawa autorskie do melodii „Czerwone maki na Monte Cassino”.

W zeszłym roku opublikowałem też tekst Czerwone Maki na prezydenckich stronach - epilog po latach i postulat dot. "ekologii informacyjnej". Wówczas sygnalizowałem, że prawa przysługiwały kancelarii, co następnie okazało się nieścisłą informacją. Kancelaria jedynie zarządzała prawami. Okazało się, że prawa przysługują rządowi Bawarii ze względu na to, że kompozytor melodii Alfred Schütz i jego małżonka nie pozostawili spadkobierców. To by była melodia, a zostaje jeszcze problem tekstu, który też przecież nadal jest chroniony.

Koncept z "uwolnieniem" melodii, chociaż to tylko jedna z propozycji, polega na tym, by bawarski rząd przekazał prawa krakowskiej bibliotece Polskiej Piosenki. Ta miałaby nie pobierać potem tantiem. Czyli nie jest to uwolnienie, bo się do domeny publicznej jednostronnym oświadczeniem przenieść dzieła nie da, a taki hack na system. Nawiasem mówiąc zastanawiam się, jak by się miało niepobieranie tantiem do zasad gospodarowania i czy ktoś nie mógłby powiedzieć, że to marnotrawienie środków publicznych? Jest sobie coś, z czego można czerpać, a się nie czerpie...

W Polsce mamy podobne przepisy dotyczące dziedziczenia bez pozostawienia spadkobierców, co prowokowało m.in. pytania o to, w jaki sposób Skarb Państwa wie, jakimi właściwie prawami dysponuje (uwaga: to tekst z 2008 roku: O dziedziczeniu praw autorskich przez Skarb Państwa). Ponieważ w znacznie większej liczbie przypadków będzie pojawiała się sytuacja, w której to gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy niepozostawiającego spadkobierców będzie przypadał spadek, to - jak się wydaje - ciekawszym pytaniem jest to, w jaki sposób gminy w Polsce zarządzają (a wcześniej: dokumentują) posiadanymi prawami. Przecież w wielu gminach umiera wielu ludzi bez spadkobierców, a każdy człowiek jest twórcą.

Art. 935. Kodeksu Cywilnego:

W braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Nawiasem mówiąc - 12 lutego o 9 rano spodziewamy się wyroku w sprawie daty śmierci Korczaka, a zatem w sprawie tego, czy prawa autorskie przeszły już do domeny publicznej, czy nie (chociaż w kwietniu 2012 roku pisałem: Z upływem roku, w którym obchodzimy 70. rocznicę śmierci Janusza Korczaka, jego dzieła powinny przejść do domeny publicznej).